Bạn đang xem bài viết Vì Sao Cúng Ông Công Ông Táo Vào 23 Tháng Chạp? được cập nhật mới nhất tháng 9 năm 2023 trên website Apim.edu.vn. Hy vọng những thông tin mà chúng tôi đã chia sẻ là hữu ích với bạn. Nếu nội dung hay, ý nghĩa bạn hãy chia sẻ với bạn bè của mình và luôn theo dõi, ủng hộ chúng tôi để cập nhật những thông tin mới nhất.
– Tết ông Công ông Táo với tục lệ phóng sinh cá chép là một trong những phong tục đẹp của dân tộc Việt Nam.
Câu 1: Táo Quân trong tín ngưỡng dân gian Việt Nam có nguồn gốc từ bao nhiêu vị thần?
Đáp án: Táo Quân trong tín ngưỡng dân gian Việt Nam có nguồn gốc từ ba vị thần Thổ Công, Thổ Địa, Thổ Kỳ của Lão giáo Trung Quốc nhưng được Việt hóa thành huyền tích “2 ông 1 bà” – vị thần Đất, vị thần Nhà, vị thần Bếp núc. Tuy vậy, người Việt vẫn quen gọi chung là Táo Quân hoặc Ông Táo.
Câu 2: Vì sao cúng ông Công ông Táo vào 23 tháng Chạp?
A. Vì hết chu trình một vòng quay trái đất
B. Vì là ngày “mở cổng trời”
Đáp án: Ngày 23 tháng Chạp theo cổ nhân là ngày “mở cổng trời”, tức là thời điểm 3 hành tinh Mặt Trời – Mặt Trăng – Trái Đất ở trên một quỹ đạo. Nếu ông Công ông Táo lên chệch ngày thì “cổng trời” sẽ đóng, chính vì vậy sẽ không thể vào tâu với Ngọc Hoàng. Theo tín ngưỡng dân gian, 12 giờ trưa ngày 23 tháng Chạp là thời điểm ông Công ông Táo đã bay về chầu trời. Vì thế, việc cúng lễ cần tiến hành trước giờ này. Thời gian đẹp nhất diễn ra từ tối ngày 22 tháng Chạp Âm lịch đến trưa ngày 23.
Câu 3: Ông Công ông Táo lên chầu trời làm gì?
A. Tâu về việc làm ăn ở nhân gian
B. Tâu việc trị an ở nhân gian
C. Tâu việc thiện ác ở nhân gian
Đáp án: Tác giả Minh Đường trong Nghi lễ dân gian – Nghi lễ cúng gia tiên ghi, trong các vị thần, Táo quân là vị thần theo sát cuộc sống của nhân gian với vai trò là “tay chân” của Ngọc Hoàng đến với muôn nhà. Thường ngày, Táo quân ghi lại những công tội, tốt xấu của mọi người để đến ngày trở về trời báo cáo với Ngọc Hoàng, làm cơ sở để thưởng cho cái tốt và phạt cái xấu. Vì vậy, để được Táo quân phù trợ, người ta thường làm lễ tiễn đưa ông Táo về chầu trời rất trọng thể.
Câu 4: Tại sao người Việt cúng cá chép vào Tết ông Công ông Táo?
A. Vì cá chép tượng trưng cho sự tròn đầy
B. Vì quan niệm cá chép hóa rồng
Đáp án: Trong âm dương, cá chép tượng trưng cho tính âm, đồng nhất với mặt trăng nên có thể bay lên được. Và chỉ cá chép mới có thể hóa rồng. Do vậy, việc thả cá chép vào ngày 23 tháng Chạp mang quan niệm tiễn ông Táo về trời, đồng thời thể hiện ước nguyện của dân gian về một năm mới khang thịnh, vạn sự tốt lành.
C. Vì cá chép tượng trưng cho sự may mắn.
Câu 5: Lễ vật cúng ông Công ông Táo thường bao gồm những gì?
A. Cá chép, trầu cau, rượu, hoa quả, xôi trắng, gà luộc
Đáp án: Mâm cỗ cúng ông Công, ông Táo cần chuẩn bị gồm: cá chép, gà luộc, xôi trắng, thịt lợn luộc, tiền vàng, trầu cau, rượu, hoa quả, … Ngoài ra cần chuẩn bị thêm sớ hoặc có thể in văn khấn để đốt cùng tiền vàng. Đối với quần áo mua cúng các vị thần cần chuẩn bị 3 bộ mũ áo có hoa văn khác nhau, trong đó có đồ dành cho 2 vị thần nam và 1 vị thần nữ.
B. Cá chép, rượu, hoa quả, xôi trắng, gà luộc, bánh trôi
C. Cá chép, rượu, bánh chưng, hoa quả, xôi trắng, gà luộc
Vì Sao Nên Cúng Ông Công Ông Táo Vào Ngày 23 Tháng Chạp?
Ngày ông Công ông Táo lên chầu trời được coi là ngày Tết sớm của người Việt.
Tết ông Công ông Táo (ngày 23 tháng Chạp) năm nay sẽ rơi vào Thứ 2 ngày 28 tháng 1 năm 2023.
Vào ngày 23 tháng Chạp âm lịch hàng năm, người người nhà nhà sẽ sắm sửa các mâm lễ tiễn ông Táo lên chầu trời. Ảnh: By
Trong tín ngưỡng dân gian, Táo quân có nguồn gốc từ ba vị thần Thổ Công, Thổ Địa, Thổ Kỳ của Lão giáo Trung Quốc. Nhưng được Việt hóa thành sự tích “2 ông 1 bà” – vị thần Đất, vị thần Nhà, vị thần Bếp núc. Có tên gọi là vậy nhưng người dân quen gọi chung là Táo quân hoặc ông Táo.
Như vậy ông Công, ông Táo là hai vị thần khác nhau. Trong khi ông Công là vị thần cai quản đất đai thì ông Táo là vị thần trông coi việc bếp núc trong gia đình.
Trong tích của người Việt, các vị thần Táo quân có bắt nguồn như sau:
Ngày xửa ngày xưa, có hai vợ chồng nọ lấy nhau nhưng cuộc sống nghèo khổ, lại không có con nên dẫn đến nhiều mâu thuẫn. Trong một lần cãi nhau người chồng vì quá tức giận nên đã đánh vợ mình. Người vợ vì thế bỏ đi biệt xứ và kết hôn cùng với một người đàn ông khác.
Một thời gian sau, người chồng cũ nguôi giận, thấy hối hận về việc làm của mình, người chồng liền hành khất đi tìm vợ.
Một hôm vì quá đói và mệt, chồng cũ gõ cửa một nhà giàu để xin ăn thì được bà chủ cũng chính là người vợ của mình mang cơm ra cho. Hai người bàng hoàng khi nhận ra nhau, tình xưa nghĩa cũ lại ùa về. Thế nhưng, người chồng mới lại sắp đi làm đồng về, chị liền bảo chồng cũ trốn vào trong đống rơm ở góc vườn. Vì quá mệt mỏi nên chồng cũ ngủ thiếp đi không biết gì.
Khi người chồng mới về đang cần tro bón ruộng, anh đã châm lửa đốt đống rơm mà người chồng cũ đang ngủ say trong đó.
Nhìn thấy người chồng cũ của mình bị chết cháy, người vợ bèn lao vào lửa để chết theo. Thương vợ nên chồng mới cũng lao mình vào đám cháy để cùng chết.
Thấy ba người sống có nghĩa có tình, Ngọc Hoàng đã phong cho 3 người làm Táo quân để trong nom mọi việc của các nhà nơi hạ giới.
Ngày đó đúng vào ngày 23 tháng Chạp âm lịch.
Cũng từ đó, vào ngày 23 tháng Chạp âm lịch hàng năm, người người nhà nhà sẽ sắm sửa các mâm lễ cúng gồm phẩm vật, hương hoa, áo quần và đặc biệt không thể thiếu cá chép cúng dâng lên để thần Táo quân bay lên Thiên đình.
Các ngài sẽ bẩm báo lên Ngọc Hoàng mọi chuyện của gia đình trong năm qua.
Cúng ông Công ông Táo vào ngày giờ nào đẹp nhất?
Ngày nay nhiều gia đình vì điều kiện không cho phép hoặc quá bận rộn, khó sắp xếp thời gian và công việc, nên thường tiến hành cúng ông Công ông Táo từ tối ngày 22 tháng Chạp. Nhất là vào năm 2023, ngày 23 tháng Chạp rơi vào thứ 2 là ngày đi làm, nhiều gia đình đang có ý định làm lễ cúng từ chủ nhật 22 tháng Chạp.
Tuy nhiên, tốt hơn hết vẫn nên cúng đúng ngày 23 tháng Chạp.
Năm 2023, giờ đẹp nhất để cúng ông Công ông Táo là trong khoảng thời gian từ 9h- 11h30. Lễ cúng ông Công ông Táo phải hoàn thành trước giờ Ngọ -12 giờ trưa ngày 23 tháng Chạp. Các gia đình nên làm lễ đúng giờ và đúng ngày với sự thành kính và tôn nghiêm để vạn sự được thuận lợi.
Vì Sao Lại Có Lễ Cúng Ông Công, Ông Táo Vào 23 Tháng Chạp?
Cá chép đỏ được vận chuyển đến mọi vùng miền Tổ quốc. (Ảnh: Anh Tuấn/TTXVN)
Thần Táo Quân trong tín ngưỡng dân gian Việt Nam là sự tích “2 ông 1 bà” – vị thần Đất, vị thần Nhà, vị thần Bếp núc. Và người dân vẫn quen gọi chung là Táo Quân hoặc ông Táo.
Sự tích kể rằng Thị Nhi có chồng là Trọng Cao. Tuy ăn ở mặn nồng tha thiết với nhau nhưng mãi không có con. Vì vậy, dần dà Trọng Cao hay kiếm chuyện xô xát dằn vặt vợ. Một hôm, chỉ vì một chuyện nhỏ, Trọng Cao gây thành chuyện lớn, đánh Thị Nhi và đuổi đi.
Thị Nhi bỏ nhà, lang thang đến một xứ khác và sau đó gặp Phạm Lang. Phải lòng nhau, hai người kết thành vợ chồng.
Phần Trọng Cao, sau khi nguôi giận thì quá ân hận, nhưng vợ đã bỏ đi xa rồi. Day dứt và nhớ quay quắt, Trọng Cao lên đường tìm kiếm vợ.
Ngày này qua tháng nọ, tìm mãi, hết gạo hết tiền, Cao phải làm kẻ ăn xin dọc đường. Một hôm, Trọng Cao tình cờ tìm xin ăn đúng nhà của Thị Nhi, trong lúc Phạm Lang đi vắng.
Nhi sớm nhận ra người hành khất đúng là người chồng cũ. Nàng mời vào nhà, nấu cơm mời chồng cũ. Đúng lúc đó, Phạm Lang trở về. Nhi sợ chồng nghi oan nên giấu Cao dưới đống rạ sau vườn.
Chẳng may, đêm ấy, Phạm Lang nổi lửa đốt đống rạ để lấy tro bón ruộng. Thấy lửa cháy, Nhi lao mình vào cứu Cao ra. Thấy Nhi nhảy vào đống lửa, Phạm Lang thương vợ cũng nhảy theo. Cả ba đều chết trong đám lửa.
Thượng đế thương tình thấy 3 người sống có nghĩa có tình nên phong cho làm vua bếp hay còn gọi là Định phúc Táo Quân và giao cho người chồng mới là Thổ Công trông coi việc trong bếp, người chồng cũ là Thổ Địa trông coi việc trong nhà, còn người vợ là Thổ Kỳ trông coi việc chợ búa.
Không những định đoạt may, rủi, phúc họa của gia chủ, các vị Táo còn ngăn cản sự xâm phạm của ma quỷ vào thổ cư, giữ bình yên cho mọi người trong nhà.
Hằng năm, 23 tháng Chạp là ngày Táo Quân lên chầu trời báo cáo tất cả việc làm của con người trong một năm để Thiên đình định đoạt công tội, thưởng phạt phân minh cho tất cả loài người.
Phong tục thờ cúng ngày Tết ông Công ông Táo
Theo truyền thuyết, hằng năm, Táo Quân được ông Trời phái xuống trần gian theo dõi và ghi chép những việc làm thiện-ác của loài người. Sau đó, cứ vào ngày 23 tháng Chạp hàng năm, Táo Quân lại cưỡi cá chép hóa rồng lên Thiên đình báo cáo tất cả việc làm tốt và chưa tốt của con người trong một năm để Thiên đình định đoạt công tội, thưởng phạt phân minh cho tất cả loài người.
Do đó, trong quan niệm của người Việt, ba vị Thần Táo (hay vua Bếp) định đoạt cát hung, phước đức cho gia đình, phước đức này do việc làm đúng đạo lý của gia chủ và những người trong nhà. Với mong muốn Thần Bếp sẽ “phù hộ” cho gia đình mình được nhiều may mắn nên hằng năm cứ đến ngày 23 tháng Chạp, người ta lại làm lễ tiễn đưa Táo Quân chầu trời một cách long trọng.
Mâm cỗ cúng ông Công ông Táo sẽ gồm có ba bộ mã, hai bộ đàn ông tượng trưng cho hai Táo ông và một bộ đàn bà tượng trưng cho Táo bà. Ngoài ra, còn có vàng mã khác, hương, hoa, oản, quả, cau, trầu. Một mâm cỗ được chuẩn bị cẩn thận, đầy đủ. Những đồ “vàng mã” sẽ được đốt đi sau lễ cúng
Lễ cúng ông Táo thường được tiến hành trước 12 giờ trưa ngày 23 tháng Chạp Âm lịch (có thể cúng vào trưa, tối ngày 22 tháng Chạp hoặc sáng 23 tháng Chạp) bởi dân gian quan niệm sau 12 giờ trưa là ông Táo lên chầu trời nên sẽ không nhận được đồ cúng.
Cá chép đỏ Thủy Trầm. (Ảnh: Anh Tuấn/TTXVN)
Theo truyền thuyết, cá chép là phương tiện duy nhất có thể đưa Táo Quân về trời. Bởi thế, vào ngày này, các gia đình đều cúng cá chép. Các gia đình thường mua 3 con cá chép thả vào chậu nước đặt cạnh mâm cỗ, sau khi làm lễ xong đem ra sông thả, ngụ ý cá sẽ hóa rồng, vượt vũ môn, làm phương tiện cho Táo Quân cưỡi về trời.
Ngoài ra, trong tâm thức người Việt, “cá vượt Vũ môn” hay “cá chép hóa rồng” còn mang ý nghĩa của sự thăng hoa, biểu tượng của tinh thần vượt khó, sự kiên trì, bền chí chinh phục tri thức để đi tới thành công, biểu trưng cho nhân cách thanh cao tiềm ẩn hoặc hướng đến một kết quả tốt đẹp.
Nguồn: http://www.vietnamplus.vn/vi-sao-lai-co-le-cung-ong-cong-ong-tao-vao-23-thang-chap/426132.vnp
Vì Sao Lại Có Lễ Cúng Ông Công Ông Táo Vào 23 Tháng Chạp?
Sự tích ông Công ông Táo
Thần Táo Quân trong tín ngưỡng dân gian Việt Nam là sự tích “2 ông 1 bà” – vị thần Đất, vị thần Nhà, vị thần Bếp núc. Và người dân vẫn quen gọi chung là Táo Quân hoặc ông Táo, theo Wikipedia.
Sự tích kể rằng Thị Nhi có chồng là Trọng Cao. Họ sống với nhau đã lâu mà không con, nên sinh ra buồn phiền, hay cãi cọ nhau. Một hôm, Trọng Cao giận quá, đánh vợ. Thị Nhi bỏ nhà ra đi sau đó gặp và bằng lòng làm vợ Phạm Lang.
Khi Trọng Cao hết giận vợ, nghĩ lại mình cũng có lỗi nên đi tìm vợ. Khi đi tìm vì tiền bạc đem theo đều tiêu hết nên Trọng Cao đành phải đi ăn xin. Khi Trọng Cao đến ăn xin nhà Thị Nhi, thì hai bên nhận ra nhau. Thị Nhi rước Trọng Cao vào nhà, hai người kể chuyện và Thị Nhi tỏ lòng ân hận vì đã trót lấy Phạm Lang làm chồng.
Phạm Lang trở về nhà, sợ chồng bắt gặp Trọng Cao nơi đây thì khó giải thích, nên Thị Nhi bảo Trọng Cao ẩn trong đống rơm ngoài vườn. Phạm Lang về nhà liền ra đốt đống rơm để lấy tro bón ruộng. Trọng Cao không dám chui ra nên bị chết thiêu.
Thị Nhi trong nhà chạy ra thấy Trọng Cao đã chết bởi sự sắp đặt của mình nên nhào vào đống rơm đang cháy để chết theo. Phạm Lang gặp tình cảnh quá bất ngờ, thấy vợ chết không biết tính sao, liền nhảy vào đống rơm đang cháy để chết theo vợ. Linh hồn của ba vị được đưa lên Thượng đế.
Thượng đế thương tình thấy 3 người sống có nghĩa có tình nên phong cho làm vua bếp hay còn gọi là Định phúc Táo Quân và giao cho người chồng mới là Thổ Công trông coi việc trong bếp, người chồng cũ là Thổ Địa trông coi việc trong nhà, còn người vợ là Thổ Kỳ trông coi việc chợ búa.
Không những định đoạt may, rủi, phúc họa của gia chủ, các vị Táo còn ngăn cản sự xâm phạm của ma quỷ vào thổ cư, giữ bình yên cho mọi người trong nhà. Hằng năm, 23 tháng Chạp là ngày Táo Quân lên chầu trời báo cáo tất cả việc làm của con người trong một năm để Thiên đình định đoạt công tội, thưởng phạt phân minh cho tất cả loài người.
Phong tục thờ cúng ngày Tết ông Công ông Táo
Theo truyền thuyết, hằng năm,các vị Táo được ông Trời phái xuống trần gian theo dõi và ghi chép những việc làm thiện, ác của loài người. Do đó, vào ngày 23 tháng Chạp hàng năm, Táo Quân lại cưỡi cá chép hóa rồng lên Thiên đình báo cáo tất cả việc làm tốt và chưa tốt của con người trong một năm để Thiên đình định đoạt công tội, thưởng phạt phân minh cho tất cả loài người.
Người Việt quan niệm ba vị Thần Táo định đoạt phước đức cho gia đình, phước đức này do việc làm đúng đạo lý của gia chủ và những người trong nhà. Bàn thờ thường đặt gần bếp, trên có bài vị thờ viết bằng chữ Hán.
Hàng năm, đúng vào ngày 23 tháng Chạp là ngày Táo Công lên chầu trời nên có nơi gọi ngày này là “Tết ông Công”.
Mâm cỗ cúng ông Công ông Táo sẽ gồm có ba bộ mã, hai bộ đàn ông tượng trưng cho hai Táo ông và một bộ đàn bà tượng trưng cho Táo bà. Ngoài ra, còn có vàng mã khác, hương, hoa, oản, quả, cau, trầu. Một mâm cỗ được chuẩn bị cẩn thận, đầy đủ.
Những đồ “vàng mã” sẽ được đốt đi sau lễ cúng Lễ cúng ông Táo thường được tiến hành trước 12 giờ trưa ngày 23 tháng Chạp Âm lịch (có thể cúng vào trưa, tối ngày 22 tháng Chạp hoặc sáng 23 tháng Chạp) bởi dân gian quan niệm sau 12 giờ trưa là ông Táo lên chầu trời nên sẽ không nhận được đồ cúng.
Trong ngày Tết ông Công ông Táo, người Việt có tục làm lễ cúng cá chép. Người dân thường chuẩn bị một đôi hoặc 3 con cá chép sống, thả trong chậu nước, cúng cùng các đồ lễ khác. Sau khi cúng xong sẽ đem thả ở sông, ao, hồ, nghĩa là “phóng sinh” để đưa ông Táo về trời, theo Khoahoc.tv.
Trong tâm thức người Việt, “cá vượt Vũ môn” hay “cá chép hóa rồng” còn mang ý nghĩa của sự thăng hoa, biểu tượng của tinh thần vượt khó, sự kiên trì, bền chí chinh phục tri thức để đi tới thành công, biểu trưng cho nhân cách thanh cao tiềm ẩn hoặc hướng đến một kết quả tốt đẹp. Phóng sinh cá chép ngày Tết ông Công ông Táo không chỉ là một nét đẹp văn hóa, đồng thời còn thể hiện sự từ bi quý báu của người Việt Nam.
Theo tintuc.vn
Tại Sao Cúng Ông Công Ông Táo Vào Ngày 23 Tháng Chạp?
Hằng năm cứ ngày 23 tháng chạp, mọi nhà đều tổ chức cúng ông Công ông Táo tiễn thần bếp về nhà trời. Tuy nhiên tại sao lại phải cúng vua bếp vào đúng ngày 23 tháng Chạp?
Theo quan niệm của ông cha ta, cứ 23 tháng Chạp hàng năm, nhà nhà đều chuẩn bị mâm cỗ để tiễn ông Công, ông Táo về trời để báo cáo mọi công việc trong gia đình với Ngọc Hoàng. Cho đến đêm Giao thừa, Táo Quân mới trở lại trần gian để tiếp tục công việc coi sóc bếp lửa của mình.
Theo nghiên cứu của nguyên cán bộ Trung tâm Khoa học Xã hội và Nhân văn quốc gia, ông Trường Thịnh cho biết xuất phát từ quan niệm dân gian của ta “trần sao âm vậy” nên dân ta thường làm lễ cúng tổ tiên, ông bà và thần bếp vào ngày 23 tháng Chạp trước ngày giao thừa để sau khi báo cáo, thần bếp sẽ trở về tiếp tục cai quản công việc gia đình trong năm mới.
Theo ông Thịnh phân tích, ngày Âm Lịch là theo mặt trăng, ngày Dương Lịch là theo mặt trời. Mặt Trời, Trái Đất, Mặt Trăng là 3 hành tinh có ảnh hưởng trực tiếp đến con người cũng như thời tiết. Trái Đất quay quanh mặt trời theo chiều ngược với chiều quay của kim đồng hồ, 1 vòng khép kín là hơn 365 ngày, là 1 năm. Lấy đó làm Lịch Dương – Lịch theo Mặt Trời. Ba hành tinh Mặt Trời – Mặt Trăng – Trái Đất có thời điểm sẽ ở trên một đường trục. Thời điểm đó trong ngày được tính từ giờ Tý đến giờ hợi. Chệch thời điểm đó không phải là ngày đó nữa mà là ngày khác. Hơn nữa, hiện nay khoa học kỹ thuật cũng xác định được: Quỹ đạo và chu kỳ của Mặt Trăng và Quả đất mà dự đoán chính xác về Nhật thực và Nguyệt thực.
Lịch âm tính theo sự chuyển động của Trái Đất và Mặt Trăng. Đó là ngày mà Trái Đất và Mặt Trăng ở quỹ đạo vô hình, lặp đi lặp lại… từ cổ xưa đến nay, không hề thay đổi. Từ xưa đến nay con người đã theo quy luật của “Quỹ đạo vô hình” này mà dự đoán được Nhật thực, Nguyệt thực, sao Chổi khi nào, ở đâu thì “thấy nó”… Đến ngày mồng Một, hôm rằm, ngày Tết Nguyên đán, ngày Rằm tháng Bảy “xá tội vong nhân”, ngày 23 tháng Chạp là ngày ông Táo “chầu Trời”… đến ngày giỗ của người chết… Tháng sau – tháng trước, năm trước – năm sau… đến ngày đó thì Trái Đất – Mặt Trăng lặp lại.
Ngày 23 tháng Chạp theo cổ nhân là ngày “mở cổng trời” tức là thời điểm 3 hành tinh: Mặt Trời – Mặt Trăng – Trái Đất ở trên một quỹ đạo nào đó. Vậy câu hỏi đặt ra là chệch ngày đó thì cổng Trời có mở không. Ông Công, ông Táo nhà nào lên chệch ngày, thì cổng trời đóng, chưa mở. Vậy có vào được không? Không vào được thì sao tâu được với Ngọc Hoàng…? Điều này cũng tương tự như ở dương thế, giống như UBND phường chỉ cấp chứng nhận vào thứ 2, mà chủ nhật đã đến phường thì có được việc hay không?… Vì vậy, theo ông Thịnh, nên cúng đúng ngày tại nhà mình là tốt nhất.
Trong lễ cúng ông Công ông Táo không thể thiếu cá chép. Trong truyền thuyết, cá chép là phương tiện duy nhất có thể đưa Táo Quân về trời. Bởi thế, vào ngày này, sau khi làm lễ xong, các gia đình đều cúng con cá chép rồi đem ra sông hay ra ao thả, ngụ ý “cá hóa long”, nghĩa là cá sẽ hóa rồng, vượt vũ môn, làm phương tiện cho Táo quân cưỡi về trời.
Ngoài ra, trong tâm thức người Việt, “cá vượt Vũ môn” hay “cá chép hóa rồng” còn mang ý nghĩa của sự thăng hoa, biểu tượng của tinh thần vượt khó, sự kiên trì, bền chí chinh phục tri thức để đi tới thành công, biểu trưng cho nhân cách thanh cao tiềm ẩn hoặc hướng đến một kết quả tốt đẹp.
Phóng sinh cá chép ngày Tết ông Công ông Táo không chỉ là một nét đẹp văn hóa, đồng thời còn thể hiện sự từ bi quý báu của người Việt Nam.
Tuệ Linh
Tại Sao Lại Cúng Ông Công, Ông Táo Vào Ngày 23 Tháng Chạp?
Theo nghiên cứu của ông Trường Thịnh – nguyên cán bộ Trung tâm Khoa học Xã hội và Nhân văn quốc gia, xuất phát từ quan niệm dân gian của ta “trần sao âm vậy” nên dân ta thường làm lễ cúng tổ tiên, ông bà và thần bếp vào ngày 23 tháng Chạp trước ngày giao thừa để sau khi báo cáo, thần bếp sẽ trở về tiếp tục cai quản công việc gia đình trong năm mới.
Cúng ông Công, ông Táo vào ngày 23 tháng Chạp là phong tục truyền thống của người Việt.
Theo ông Thịnh phân tích, ngày Âm lịch là theo Mặt trăng, ngày Dương lịch là theo Mặt trời. Mặt trời, Trái đất, Mặt trăng là 3 hành tinh có ảnh hưởng trực tiếp đến con người cũng như thời tiết. Trái đất quay quanh Mặt trời theo chiều ngược với chiều quay của kim đồng hồ, 1 vòng khép kín là hơn 365 ngày. Lấy đó làm lịch Dương – lịch theo Mặt trời.
Ba hành tinh Mặt trời – Mặt trăng – Trái đất có thời điểm sẽ ở trên một đường trục. Thời điểm đó trong ngày được tính từ giờ Tý đến giờ Hợi. Chệch thời điểm đó không phải là ngày đó nữa mà là ngày khác. Hơn nữa, hiện nay khoa học kỹ thuật cũng xác định được: Quỹ đạo và chu kỳ của Mặt trăng và Quả đất mà dự đoán chính xác về Nhật thực và Nguyệt thực.
Lịch âm tính theo sự chuyển động của Trái đất và Mặt trăng. Đó là ngày mà Trái đất và Mặt trăng ở quỹ đạo vô hình, lặp đi lặp lại… từ cổ xưa đến nay, không hề thay đổi. Từ xưa đến nay con người đã theo quy luật của “Quỹ đạo vô hình” này mà dự đoán được Nhật thực, Nguyệt thực, sao Chổi khi nào, ở đâu thì “thấy nó”…
Đến ngày mồng Một, hôm Rằm, ngày Tết Nguyên đán, ngày Rằm tháng Bảy “xá tội vong nhân”, ngày 23 tháng Chạp là ngày ông Táo “chầu Trời”… đến ngày giỗ của người chết… Tháng sau – tháng trước, năm trước – năm sau… đến ngày đó thì Trái đất – Mặt trăng lặp lại.
Ngày 23 tháng Chạp theo cổ nhân là ngày “mở cổng trời” tức là thời điểm 3 hành tinh: Mặt trời – Mặt trăng – Trái đất ở trên một quỹ đạo nào đó. Vậy câu hỏi đặt ra là chệch ngày đó thì cổng Trời có mở không. Ông Công, ông Táo nhà nào lên chệch ngày, thì cổng trời đóng, chưa mở.
Vậy có vào được không? Không vào được thì sao tâu được với Ngọc Hoàng…? Điều này cũng tương tự như ở dương thế, giống như UBND phường chỉ cấp chứng nhận vào thứ 2, mà chủ nhật đã đến phường thì có được việc hay không? Vì vậy, theo ông Thịnh, nên cúng đúng ngày tại nhà mình là tốt nhất.
Phóng sinh cá chép để ông Táo có phương tiện cưỡi về trời.
Trong lễ cúng ông Công ông Táo không thể thiếu cá chép. Trong truyền thuyết, cá chép là phương tiện duy nhất có thể đưa Táo Quân về trời. Bởi thế, vào ngày này, sau khi làm lễ xong, các gia đình đều cúng con cá chép rồi đem ra sông hay ra ao thả, ngụ ý “cá hóa long”, nghĩa là cá sẽ hóa rồng, vượt vũ môn, làm phương tiện cho Táo quân cưỡi về trời.
Ngoài ra, trong tâm thức người Việt, “cá vượt Vũ môn” hay “cá chép hóa rồng” còn mang ý nghĩa của sự thăng hoa, biểu tượng của tinh thần vượt khó, sự kiên trì, bền chí chinh phục tri thức để đi tới thành công, biểu trưng cho nhân cách thanh cao tiềm ẩn hoặc hướng đến một kết quả tốt đẹp. Phóng sinh cá chép ngày Tết ông Công ông Táo không chỉ là một nét đẹp văn hóa, đồng thời còn thể hiện sự từ bi quý báu của người Việt Nam.
Sự tích Táo Quân
Ở Việt Nam, sự tích Táo Quân được truyền khẩu, rồi ghi chép, do đó có những sự khác nhau về tình tiết, nội dung chính được tóm tắt như sau:
Trọng Cao có vợ là Thị Nhi ăn ở với nhau đã lâu mà không con, nên sinh ra buồn phiền, hay cãi cọ nhau. Một hôm, Trọng Cao giận quá, đánh vợ. Thị Nhi bỏ nhà ra đi sau đó gặp và bằng lòng làm vợ Phạm Lang. Khi Trọng Cao hết giận vợ, nghĩ lại mình cũng có lỗi nên đi tìm vợ. Khi đi tìm vì tiền bạc đem theo đều tiêu hết nên Trọng Cao đành phải đi ăn xin.
Khi Trọng Cao đến ăn xin nhà Thị Nhi, thì hai bên nhận ra nhau. Thị Nhi rước Trọng Cao vào nhà, hai người kể chuyện và Thị Nhi tỏ lòng ân hận vì đã trót lấy Phạm Lang làm chồng.
Phạm Lang trở về nhà, sợ chồng bắt gặp Trọng Cao nơi đây thì khó giải thích, nên Thị Nhi bảo Trọng Cao ẩn trong đống rơm ngoài vườn. Phạm Lang về nhà liền ra đốt đống rơm để lấy tro bón ruộng. Trọng Cao không dám chui ra nên bị chết thiêu. Thị Nhi trong nhà chạy ra thấy Trọng Cao đã chết bởi sự sắp đặt của mình nên nhào vào đống rơm đang cháy để chết theo.
Phạm Lang gặp tình cảnh quá bất ngờ, thấy vợ chết không biết tính sao, liền nhảy vào đống rơm đang cháy để chết theo vợ.
Linh hồn của ba vị được đưa lên Thượng đế. Thượng đế thấy ba người đều có nghĩa, nên sắc phong cho làm Táo Quân, gọi chung là: Định Phúc Táo Quân, nhưng mỗi người giữ một việc:
– Phạm Lang làm Thổ Công, trông coi việc bếp. Danh hiệu: Đông Trù Tư Mệnh Táo Phủ Thần Quân
– Trọng Cao làm Thổ Địa, trông coi việc nhà cửa. Danh hiệu: Thổ Địa Long Mạch Tôn Thần
– Thị Nhi làm Thổ Kỳ, trông coi việc chợ búa. Danh hiệu: Ngũ Phương Ngũ Thổ Phúc Đức Chánh Thần.
Video: Quang Thắng khoe giọng hát hậu trường Táo quân 2023
Cập nhật thông tin chi tiết về Vì Sao Cúng Ông Công Ông Táo Vào 23 Tháng Chạp? trên website Apim.edu.vn. Hy vọng nội dung bài viết sẽ đáp ứng được nhu cầu của bạn, chúng tôi sẽ thường xuyên cập nhật mới nội dung để bạn nhận được thông tin nhanh chóng và chính xác nhất. Chúc bạn một ngày tốt lành!