Xếp Mâm Ngũ Quả Ngày Tết / TOP 11 # Xem Nhiều Nhất & Mới Nhất 6/2023 # Top View

Mâm ngũ quả gồm 5 loại quả có 5 màu sắc khác nhau. Con số 5 thể hiện ước muốn của người Việt Nam mới sẽ đạt ngũ phúc lâm môn: Phú, quý, thọ, khang, ninh. Ngày Tết, mâm ngũ quả được xem là quan trọng trong thờ cúng tổ tiên. Hiện có nhiều quan niệm về bày mâm ngũ quả. Những lý giải ở các góc độ khác nhau sẽ giúp có mâm ngũ quả đẹp và hợp phong thủy ngày Tết.

Theo ông Lê Quang Khang, chuyên gia văn hóa, Hội Văn hóa Nghệ thuật Việt Nam, mâm ngũ quả ngày Tết có ý nghĩa bao trùm là thể hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn, thể hiện lòng thành kính đối với các bậc tổ tiên. Mâm ngũ quả cúng ngày Tết cũng là yếu tố thể hiện thành quả làm việc của một năm. Ngoài ra, tùy ở những góc độ mâm ngũ quả còn có các ý nghĩa khác.

Mâm ngũ quả gồm 5 loại quả có 5 màu sắc khác nhau. Con số 5 thể hiện ước muốn của người Việt Nam mới sẽ đạt ngũ phúc lâm môn: Phú, quý, thọ, khang, ninh. 5 màu sắc thể hiện ý nghĩa nguồn của cải năm phương đưa về kính lên tổ tiên. Như nải chuối có màu xanh tượng trưng Đông phương, quả bưởi có màu vàng tượng trưng Trung phương, quả hồng có màu đỏ tượng trưng Nam phương, quả lê có màu trắng tượng trưng Tây phương và một loại quả có màu sẫm khác tượng trưng Bắc phương. Năm màu sắc này cũng tượng trưng ngũ hành trong vũ trụ là Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ.

Con số 5 trong mâm ngũ quả còn thể hiện lịch sử tín ngưỡng dân tộc. Ví dụ, đạo Phật có ngũ giới, tức 5 điều quy định của đạo Phật. Đạo Lão với ngũ hành. Đạo Khổng là ngũ thường. Nguyên nhân chọn ngũ quả thay vì chọn các yếu tố khác bởi người xưa quan niệm hoa quả có nhiều hạt, múi, chùm. Điều này thể hiện mong ước sang năm mới sẽ sinh sôi phát triển cả trong sản xuất lẫn cuộc đời.

Số chẵn và lẻ

Theo chuyên gia phong thủy Trọng Hùng, hiện nay mâm ngũ quả cũng được bày biện phù hợp với tùy từng địa phương với đặc trưng về khí hậu, sản vật và quan niệm riêng. Ví dụ, mâm ngũ quả của người Bắc bao giờ cũng có nải chuối – thể hiện sự che chở của đất trời cho con người. Nhưng người Nam lại cho rằng từ chuối có âm đọc chệch nghe giống từ “chúi”, thể hiện sự đi xuống, không ngẩng lên được.

Người Nam cũng không trưng quả cam bởi câu “quýt làm cam chịu”. Mâm ngũ quả của người Nam thường có các loại quả mãng cầu, sung, dừa, đu đủ, xoài (là những loại quả có âm khi đọc chệch nghe như câu “cầu sung vừa đủ xài), thêm 3 trái thơm làm chân đế thể hiện sự vững vàng. Trong khi đó, với người Bắc, hầu như tất cả các loại quả đều có thể bày trên mâm ngũ quả, kể cả quả ớt, miễn sao đẹp mắt là được.

Ngày nay, do trái cây phong phú, nhiều loại, con cháu muốn thể hiện lòng hiếu thảo đối với ông bà, tổ tiên, đồng thời cũng thể hiện tính trình bày thẩm mỹ, nên mâm ngũ quả ngày càng phong phú hơn. Người ta không câu nệ cứng nhắc là 5 quả nữa mà có thể bày đến 8, 9 hay thậm chí 10 quả, không kén chọn số chẵn hay lẻ. Và dù có bày nhiều hơn nhưng người ta vẫn gọi là mâm ngũ quả.

Nhưng với các ý nghĩa trên nên khi bày mâm ngũ quả, người ta có những quy ước dân gian. Ví dụ, mâm ngũ quả chỉ bày quả, không đặt thêm hoa hoặc thực phẩm gì. Số lượng trên mâm ngũ quả chỉ tính loại, không tính quả. Ví dụ, chuối chỉ cần một nải mà không quan tâm số lượng là 15 hay 16 quả.

Mâm ngũ quả ngày Tết – Nét đẹp văn hóa Việt. (Nguồn: Soha)

Cùng với bánh chưng xanh và câu đối đỏ, mâm ngũ quả là thứ không thể thiếu trên bàn thờ của mỗi gia đình người Việt trong mỗi dịp Tết.

Không chỉ làm cho không gian cúng thêm ấm áp, hài hòa, rực rỡ, mâm ngũ quả còn thể hiện sinh động ý tưởng triết lý-tín ngưỡng-thẩm mỹ và là nơi gửi gắm ước nguyện của mỗi gia đình.

Các gia đình thường lau dọn ban thờ, sửa soạn, bày biện mâm ngũ quả Tết vào ngày 29, 30 tháng Chạp.

Mâm ngũ quả thường có năm loại quả được bày trên một cái mâm bằng gỗ tiện, sơn son, có chân, gọi là mâm bồng. Cũng có nhà bày trên một cái đĩa to rồi đặt trên chồng bánh chưng để tạo dáng cao, uy nghiêm, thành kính.

Ngoài ra, “ngũ” còn thể hiện ước muốn của người Việt đạt được ngũ phúc lâm môn là Phúc, Quý, Thọ, Khang, Ninh.

Mâm ngũ quả của người Bắc bao giờ cũng có nải chuối màu xanh, tương ứng với hành mộc. Chính giữa nải chuối bày quả bưởi màu vàng, tương ứng với hành thổ. Nhiều người cũng dùng quả phật thủ hay quả lựu chín vàng thay cho quả bưởi.

Xen kẽ giữa chuối, bưởi là hồng xiêm (nho, mận) màu sẫm tượng trưng cho hành thủy, đào (roi) màu trắng, sáng tượng trưng cho hành kim và thanh long (táo, dưa hấu, ớt) màu đỏ tượng trưng cho hành hỏa.

Không chỉ tượng trưng cho ngũ hành, mỗi loại quả còn có một ý nghĩa riêng mà thông qua đó, gia chủ gửi gắm mong muốn, ước nguyện của mình, như chuối, phật thủ – được bao bọc, che chở, bưởi – phúc lộc viên mãn, thanh long – phát tài phát lộc, lựu – đông con nhiều cháu, đào – thăng tiến, táo đỏ-phú quý, quất-sung túc…

Trong khi đó, người miền Nam lại trọng về ý nghĩa các loại quả hơn nên mâm ngũ quả thường bao gồm mãng cầu, sung, dừa xiêm, đu đủ, xoài. Trong đó, mãng cầu là cầu chúc cho mọi điều đều như ý; quả dừa, phát âm tương tự như “vừa,” có nghĩa là không thiếu; quả sung – sung mãn về sức khỏe, tiền bạc; quả đu đủ có nghĩa mang đến một năm mới được đầy đủ, thịnh vượng; quả xoài, phát âm na ná như là “xài” – cầu mong cho tiêu xài không thiếu thốn. Khi đọc phát âm của những loại quả này tương tự câu “cầu sung vừa đủ xài” hay “cầu vừa đủ xài sung”.

Người miền Trung lại không quá câu nệ về hình thức hay ý nghĩa của các loại quả, nên mâm ngũ quả ngày Tết của mỗi nhà lại khác nhau, quả gì cũng được miễn tươi ngon và gia chủ thành tâm dâng kính tổ tiên. Có thể kể đến một số loại quả thường thấy như thanh long, dưa hấu, dứa, mãng cầu, cam, quýt, hồng, na…

Có thể khẳng định rằng mâm ngũ quả ngày Tết chính là nét đặc trưng văn hóa của người Việt, dù có sự khác nhau giữa các vùng, miền nhưng trên hết đều thể hiện sự thành kính hướng về nguồn cội tổ tiên và ước mong một năm mới sum họp, an khang, hạnh phúc, đủ đầy.

Lưu ý khi bày mâm ngũ quả Tết:

– Mâm ngũ quả sẽ bày trên bàn thờ trong suốt những ngày Tết nên không nên mua quả sớm quá để đảm bảo trong quá trình bày quả không bị hỏng.

– Khi mua chọn những quả già nhưng chưa chín hẳn. Chuối phải màu xanh, cứng cáp để có thể đỡ được những quả khác.

– Không rửa quả trước khi bày mà chỉ dùng khăn ẩm lau sạch quả. Việc rửa quả sẽ khiến quả sớm bị héo, hỏng, không để được lâu.

Một thời “chơi” Tết của “Đại gia” Hà Thành

Giữa lúc Hà thành đang hối hả vào Tết, ông Thái An trong căn phòng nhỏ của mình vẫn ngồi lặng yên ngắm bức ảnh …

Tết của ngày xưa cũ

Những ngày cuối cùng của một năm cũ sắp qua, nhìn dòng người hối hả ngược xuôi ngoài đường, tôi nôn nao nhớ những cái …

Trang phục truyền thống ngày Tết của phụ nữ châu Á

Bên cạnh việc bày biện mâm cỗ thì trang phục cũng rất được quan tâm trong ngày Tết. Tại các nước châu Á, trang phục …

Trong gia đình Việt Nam ngoài việc chọn lựa vị trí trung tâm và cao ráo để đặt bàn thờ, người Việt còn chú ý xem hướng của ngôi nhà và tuổi của gia chủ để thấy nên đặt bàn thờ quay mặt về hướng nào là tốt nhất.

Việc dọn dẹp hay bày biện bàn thờ vào ngày thường có thể qua loa, sơ sài vì lý do bận bịu làm ăn, thu vén tiền bạc… Song vào những ngày Tết, công việc này được yêu cầu có sự chu đáo nhất định.

Trên bàn thờ tổ tiên, ở chính giữa đặt bát hương (tượng trưng cho tinh tú) và trên bát hương có cây trụ để cắm hương vòng (tượng trưng cho trục vũ trụ), hai bát hương khác đặt ở bên trái và bên phải tạo nên tư thế tam tài; ở hai góc ngoài bao giờ cũng có hai cây đèn dầu (hoặc nến) tượng trưng cho mặt trời bên trái và mặt trăng ở bên phải.

Khi cần giao tiếp với tổ tiên (có lúc thỉnh cầu, có lúc sám hối… người ta thường đốt nến (đèn dầu) và thắp hương. Mọi nguyện cầu theo các vòng khói hương chuyển đến ông bà tổ tiên.

Lễ vật dâng cúng thường bao gồm vài bộ quần áo, giấy tiền vàng mã cho các cụ, một vài cái chung (ly nhỏ, thấp) và một bình trà; đĩa hoa quả lớn đặt ở trung tâm bàn thờ, một bình hoa lớn và một bình rượu ngon. Xung quanh, ta có bày thêm bánh mứt cho cân đối và đẹp mắt.

Hoa để thờ cũng có nhiều loại, ví dụ hoa tươi hay hoa làm bằng giấy bạc (một bạc, một vàng biểu tượng cho một âm một dương, âm dương giao hòa) để có thể dùng được lâu. Đối với hoa tươi, người Việt Nam thường sử dụng hoa cúc, hoa huệ, hoa lay ơn, hoa mai, hoa đào trong cúng gia tiên ngày Tết…

Khoảng sáng 30 Tết, việc bày biện bàn thờ Tết phải được hoàn tất. Tuỳ theo điều kiện kinh tế hay văn hóa từng miền mà trên bàn thờ có thêm cặp dưa hấu xanh, gói thuốc lá, cặp bánh chưng hay bánh tét…

Việc thắp sáng cho bàn thờ ngày Tết cũng được bắt đầu từ ngày 30. Có nhà sử dụng loại hương vòng, hay hương que loại lớn, cháy liên tục trong nhiều ngày với nhiều ý nghĩa biểu trưng như các vì tinh tú đang tỏa sáng, sự chăm lo ân cần của con cháu…

Hương khói còn tạo nên một không khí ấm cúng nơi gian thờ, gắn kết tình cảm và ước nguyện hạnh phúc của mọi người trong một gia đình. Hương dùng cho những ngày Tết cũng thường là các loại hương có mùi thơm đặc biệt ví dụ như hương bài, hương trầm, hương nhài… là những loại hương có mùi thơm hết sức đặc trưng cho nhân dân ba miền ở Bắc – Trung – Nam.

Mâm ngũ quả ngày Tết

Việc bày mâm ngũ quả xuất phát từ lý thuyết về ngũ hành: thuỷ – hỏa – mộc – kim – thổ những yếu tố tạo nên vũ trụ và sự vận hành của nó. Thông thường ngũ quả gồm 5 loại quả có các màu khác nhau như chuối xanh, bưởi vàng, hồng đỏ, lê trắng, quýt da cam tượng trưng cho mong ước: Phú (giàu có) – quý (sang trọng) – thọ (sống lâu) – khang (khỏe mạnh) – ninh (bình yên).

Mỗi một miền lại có một quan niệm riêng về ý nghĩa mâm ngũ quả. Người Nam bộ có cách đọc chại âm hay đơn tiết hóa một số từ, ví dụ chỉ tên trái mãng cầu thì gọi đơn tiết hóa là Cầu (mãng cầu: thoả mãn trong sự cầu xin) – Sung (sung: chỉ sự sung túc, sung mãn) – Vừa (đọc chệch âm là dừa: quả dừa) – Đủ (đơn tiết hóa của đu đủ và xài (là cách đọc chệch của âm xoài).

Trong khi đó, người miền Bắc hướng đến ý nghĩa biểu trưng nhiều hơn, quả phật thủ hay nải chuối như bàn tay che chở của đức phật cho tất cả mọi người; quả bưởi, dưa hấu thể hiện cho sự đầy đặn, trọn vẹn căng đầy sức sống; màu sắc thắm tươi của quýt, hồng tượng trưng cho sự may mắn, phồn thịnh cát tường.

Ngày nay, mâm quả trên bàn thờ tết người Việt phong phú hơn về chủng loại bởi sự góp mặt của những hoa quả ngoại nhập. Với tính dung hợp trong văn hóa, người Việt Nam luôn có thể tìm thấy tất cả những yếu tố thích hợp, có giá trị ý nghĩa đối với đời sống tâm linh của dân tộc mình.

Cuối cùng, những sản vật đẹp mắt nhất, tinh tuý nhất, được dâng bày với những tình cảm hiếu kính, trang trọng và thiết thân nhất. Bàn thờ tết không chỉ là nơi mà mọi người bày tỏ tình cảm gia đình, huyết thống mà đó còn là nơi chúng ta gửi gắm những lời chúc may mắn và một năm mới an khang, thịnh vượng hơn.

Tổng hợp từ MTVN/GĐN

Nguồn thông tin được chúng tôi sưu tầm từ Internet

Cứ vào mội dịp Tết đến Xuân về, trên bàn thờ của mỗi gia đình người Việt không thể thiếu đi những mâm ngũ quả, những bộ đồ thờ bằng đồng trang trí thờ cúng trên bàn thờ gia tiên. Mâm ngũ quả trong những ngày Tết không chỉ là để thể hiện lòng thành dâng kính của con cháu đối với các bậc tổ tiên mà nó còn là biểu tượng mang 5 loại màu sắc tượng trưng cho ngũ hành Kim ( Trắng ) – Mộc ( Xanh ) – Thuỷ ( Đen ) – Hoả ( Đỏ ) – Thổ ( Vàng ) với mong muốn hưởng ngũ phúc: Khoẻ mạnh, giàu sang, trường thọ, bình yên, may mắn.

Mỗi một vùng miền mỗi địa phương lại có một phong tục tập quán, khí hậu riêng cho nên cách sắp xếp, cách bày mâm ngũ qủa ngày tết cũng khác nhau và các loại quả cũng khác nhau. Vì vậy để có một mâm ngũ quả dâng lên bàn thờ gia tiên cần phải phụ thuộc rất nhiều yếu tố đặc biệt khác nhau. Tuy mỗi miền mỗi khác nhưng mâm ngũ quả trên bàn thờ ngày tết vẫn là nơi hội tụ của hồn quả hương cây của nét văn hoá dân tộc và ý nguyện cầu hoà, an đủ mà người dân Việt Nam gửi gắm.

Cách bày mâm ngũ quả theo kiểu miền bắc

Mâm ngũ quả theo kiểu miền bắc thường không qua khắt khe trong việc lựa chọn quả mà cần phải phù hợp với ngũ hành. Thường các loại quả bao gồm: chuối, bưởi, đào, hồng, quýt, quất, lê, phật thủ và ớt đỏ…Nải chuối thường được đặt ở dưới cùng để đỡ lấy các loại trái cây khác thể hiện sự nâng đỡ, hứng lấy những gì tinh tuý nhất. Theo triết lý của phương đông chung cũng như là của người Việt nói riêng thì mâm ngũ quả phải có 5 loại quả tương ứng với 5 loại màu riêng biệt mà mỗi loại quả lại có một ý nghĩa khác nhau. Ví dụ như quả phật thủ giống như bàn tay của đức phật luôn che chở cho các số phận con người. Hồng, quýt tượng trưng cho sự thành đạt, thanh long như rồng mây hội tụ thể hiện sự phát tài, phát lộc. Còn bưởi, dưa hấu căng tròn mát lạnh hứa hẹn cho sự ngọt ngào và may mắn. Nải chuối xanh như bàn tay người hứng lấy may mắn, bao bọc và chở che..

Cách bày mâm ngũ quả theo kiểu miền trung

Không câu nệ về chủng loại hay số lượng quả mâm ngủ quả của miền trung được sắp xếp, trưng bày một cách rất đơn giản nhưng lại mang nhiều về ý nghĩa tâm linh. Thường bao gồm các loại quả đẹp, có màu sắc tươi sáng như bưởi, thanh long, xoài, táo, hồng, chuối, nho.

Cách bày mâm ngũ quả theo kiểu miền nam

Với người dân miền nam thì mâm ngũ quả không nên có những loại quả có hình thức xấu hoặc có vị đắng như sầu riêng, cam, chuối, táo.. Và thông thường chỉ có 4 loại quả chính đó là mãng cầu, dừa, đu đủ, xoài. Ngoài ra còn có thể thêm quả sung..

An Giang, Bà Rịa – Vũng Tàu, Bắc Giang, Bắc Kạn, Bạc Liêu, Bến Tre, Bình Định, Bình Dương, Bình Phước, Bình Thuận, Cà Mau, Cao Bằng, Đắk Lắk, Đắk Nông, Điện Biên, Đồng Nai, Đồng Tháp, Gia Lai, Hà Giang, Hà Nam, Hà Tĩnh, Hải Dương, Hậu Giang, Hòa Bình, Hưng Yên, Khánh Hòa, Kiên Giang, Kon Tum, Lai Châu, Lâm Đồng, Lạng Sơn, Lào Cai, Long An, Nam Định, Nghệ An, Ninh Bình, Ninh Thuận, Phú Thọ, Quảng Bình, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Quảng Ninh, Quảng Trị, Sóc Trăng, Sơn La, Tây Ninh, Thái Bình, Thái Nguyên, Thanh Hóa, Thừa Thiên Huế, Tiền Giang, Trà Vinh, Tuyên Quang, Vĩnh Long, Vĩnh Phúc, Yên Bái, Phú Yên, Cần Thơ, Đà Nẵng, Hải Phòng, TP. Hồ Chí Minh.

Free ship với đơn hàng trong khu vực Hà Nội. 37A – Kinh Dương Vương – Phường 12 – Quận 6 – Hồ Chí Minh 128 Nguyễn Chi Phương – Q. Thanh Khê – Đà Nẵng ĐT: 0963 129 283 – 0967 016 283Email: dodongthanhphatvn@gmail.com Đối với khách hàng tỉnh, miền Trung hoặc miền Nam sẽ được đóng gói đảm bảo, giao hàng tận nơi, thu tiền mặt khi giao hàng hoặc chuyển khoản. THÔNG TIN CHUYỂN KHOẢN Ngân hàng Vietcombank chi nhánh Hoàn Kiếm, Hà Nội STK: 0011 00414 7709 Chủ TK: Dương Văn Tầu Ngân hàng Agribank chi nhánh Văn Lâm, Hưng Yên STK: 2405 2050 78408 Chủ TK: Dương Văn Tầu