Xem cách bày mâm ngũ quả đẹp trong ngày tết
Trong ngày Tết bên cạnh bánh chưng xanh thì mâm ngũ quả là một trong những thứ không thể thiếu trên Bàn thờ tổ tiên của các gia đình, mâm ngũ quả truyền thống thông thường có 5 loại quả với các màu sắc khác nhau, tượng trưng cho năm yếu tố ngũ hành là Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ được cho là cấu thành lên vũ trụ. Ngoài ra mâm ngũ quả còn được xem như biểu tượng của một năm lao động miệt mài của những người nông dân Việt Nam. Mỗi gia đình, mỗi địa phương sẽ có quan niệm và cách chọn cách loại quả khác nhau cho mâm ngũ quả ngày tết. Tuy nhiên dù là quả gì, cách bày biện như thế nào thì mâm ngũ quả vẫn thể hiện được lòng thành kính của con cháu với ông bà, tổ tiên và đặc biệt nó cũng thể hiện ước mơ cho một năm mới may mắn và anh lành.
Căn cứ theo triết lý phương đông thì mâm ngũ quả phải có 5 loại quả, với các màu sắc riêng, và chúng cũng mang những ý nghĩa nhất định. Quả Phật thủ: được ví như bàn tay đức phật luôn che chở cho các số phận con người. Quả Hồng, quả Quýt: tượng trưng cho sự thành đạt. Quả Thanh long: thể hiện cho sự phát tài, phát lộc. Quả Bưởi và Dưa hấu: thì căng tròn và mát lạnh hứa hẹn cho sự ngọt ngào và may mắn. Nải chuối xanh như bàn tay ngửa lên để hứng lấy những may mắn. Quả Xoài có âm như “Xài” để thể hiện cho sự tiêu xài không thiếu thốn. Quả Lê (hay mật phụ): vị ngọt thanh ngụ ý việc gì cũng trơn tru, suôn sẻ. Quả Lựu: nhiều hạt tượng trưng cho con đàn cháu đống. Quả Sung: gắn với biểu tượng sung mãn về sức khỏe và tiền bạc. Quả Đu đủ: mang đến sự thịnh vượng đủ đầy. Quả Táo: có nghĩa là phú quý. Quả Dứa (thơm): Thơm tho, đa phúc lộc. Quả Dừa: Có nghĩa là không thiếu. Quả Đào: Sự thăng tiến. Quả trứng gà (hay Lê-ki-ma) như hình đào tiên: lộc trời. Mâm ngũ quả thì tùy thuộc từng địa phương, phụ thuộc vào từng sản vật, khí hậu và từng quan niệm văn hóa riêng, từ đó chọn ra những loại quả mang ý nghĩa tâm linh, tinh thần, chính vì vậy mà mâm ngũ quả ở 3 miền đất nước cũng có những điểm khác biệt. Ngày nay các loại hoa quả ngày càng nhiều và phong phú theo đó mâm ngũ quả cũng có thể thành Thập quả nhưng cái tên gọi “Ngũ Quả” đã đi vào tiềm thức và tâm linh của người dân Việt Nam.+ Cách chọn mâm ngũ quả Miền Bắc. Ở miền Bắc, trên mâm ngũ quả thường có 5 loại quả: Chuối, Cam (quýt, quất), Xoài, Thanh long, Bưởi.. Cách trình bày truyền thống thường gặp là nải chuối được đặt ở dưới cùng, ở giữa để đỡ lấy toàn bộ các trái cây khác. Mâm ngũ quả đẹp là mâm ngũ quả có đủ màu sắc rực rỡ. Chính giữa nải chuối xanh thẫm là quả bưởi căng mọng hoặc quả phật thủ chin vàng nổi bật lên. Những quả chin đỏ đặt xung quanh. Những chỗ khuyết đặt xen kẽ quýt vàng, táo màu xanh hoặc đỏ hoàn thiện những nét trang trí cuối cùng trên mâm ngũ quả.+ Cách chọn mâm ngũ quả Miền Trung. Miền Trung là nơi đất đai vốn cằn cỗi, ít hoa trái, lại thêm thời gian Tết thường rơi vào mùa đông khắc nghiệt, và cả những hậu quả thiên tai để lại từ trước đó chưa dứt nên cây trái đặc sản địa phương thường hiếm hơn so với hai miền còn lại. Người dân Miền trung thường không quá câu nệ hình thức ý nghĩa của mâm ngũ quả, mà chủ yếu có gì cúng nấy, thành tâm dâng kính tổ tiên. Mặt khác, người miền Trung do chịu sự giao thoa văn hóa 2 miền Bắc – Nam nên mâm ngũ quả vẫn bày biện đủ: chuối, mãng cầu, sung, dừa, đu đủ, xoài…+ Cách chọn mâm ngũ quả Miền Nam. Mâm ngũ quả ở Miền nam khác với miền Bắc, người dân Miền Nam có phần cầu kỳ hơn trong khâu lựa chọn những loại quả sẽ xuất hiện trong mâm ngũ quả cúng gia tiên. Do cách phát âm gần giống với từ “chúi” (thể hiện sự nguy khó, sự đi xuống) nên nải chuối là thứ quả không bao giờ xuất hiện trên bàn thờ gia tiên của người dân miền Nam. Cũng vì câu nói: “Cam làm quýt chịu” nên người dân miền Nam không bày những trái cam óng ả vui mắt như người dân miền Bắc. Thông thường Mâm ngũ quả của người dân miền Nam thường có các loại trái cây như: Quả Mãng cầu, Quả Dừa, Quả Đu đủ, Quả Xoài, Quả Xung (Với hàm ý: “Cầu Sung Vừa Đủ Xài”), thêm chân đế là 3 trái thơm (quả dứa), thể hiện sự vững vàng. Đặc biệt, mâm ngũ quả của người miền Nam không thiếu cặp Dưa hấu ruột đỏ vỏ xanh, tượng trưng cho lòng trung nghĩa và trinh tiết của người dân phương Nam. Mâm ngũ quả làm cho quang cảnh ngày tết và không gian thờ cũng gia tiên thêm phần ấm áp và rực rỡ, tuy mỗi miền mỗi khác nhưng mâm ngũ quả trên bàn thờ ngày tết vẫn là nơi hội tụ của hồn quả, hương cây, của nét văn hóa dân tộc và ý nguyện cầu Hòa, An, Đủ mà người dân Việt Nam gửi gắm.
1
Xem nhiều nhất