Video Bày Mâm Ngũ Quả / Top 12 Xem Nhiều Nhất & Mới Nhất 9/2023 # Top Trend

Mâm ngũ quả là lễ vật không thể thiếu vào ngày Tết trong mỗi gia đình. Trước hết đó là lễ vật cúng thần linh, tổ tiên; sau đó là gửi gắm ước nguyện, cầu mong cho một năm mới tốt lành, an khang thịnh vượng… Đồng thời, mâm ngũ quả cũng là vật trang trí trong ngày Tết. Với màu sắc hài hòa và hương vị hoa quả của mỗi vùng miền, mâm ngũ quả làm cho không khí trong mỗi gia đình trở nên đầm ấm, thân thương hơn…

Ý nghĩa của Ngũ hành và ngũ quả

Sở dĩ cha ông ta từ xa xưa bày mâm ngũ quả (5 quả) là xuất phát từ quan niệm về ngũ hành trong triết học cổ phương Đông. Theo quan niệm này, thế giới được tạo nên từ 5 yếu tố vật chất đầu tiên là Kim, Thủy, Mộc, Hỏa, Thổ. Năm yếu tố này được thể hiện bằng rất nhiều tính chất, trong đó có màu sắc: Kim màu trắng, Thủy màu đen, xanh dương, Mộc xanh lục, Hỏa màu đỏ và Thổ màu vàng. Mâm ngũ quả thường có màu sắc tượng trưng cho 5 hành trong ngũ hành, vì vậy có thể coi như một vũ trụ thu nhỏ, đồng thời cũng thể hiện sự đầy đủ, hoàn thiện.

Hơn nữa, trong quan niệm phương Đông, số 5 cũng là con số đặc biệt. Đó là số của Thái cực, số của Ngũ hành Thổ ở phương Trung tâm. Số 5 cũng là số Sinh lớn nhất trong các cặp số Sinh – Thành. Hơn nữa, tính theo vòng Trường sinh (Sinh – Lão – Bệnh – Tử) thì số 5 cũng lại là số Sinh…

Chính vì vậy, số 5 có ý nghĩa đặc biệt trong văn hóa phương Đông. Do đó, mâm ngũ quả cũng có ý nghĩa đặc biệt và chiếm vị trí quan trọng trên ban thờ ngày Tết của người Việt. Mâm ngũ quả còn tượng trưng cho Ngũ phúc gồm: Giàu có, sang trọng, trường thọ, khỏe mạnh, bình an.

Mặc dù ngày nay, trên thực tế trên mâm ngũ quả thường có số loại quả nhiều hơn 5 nhưng nói chung vẫn là tượng trưng cho Ngũ hành nên vẫn mang đầy đủ ý nghĩa của Ngũ quả.

Mâm ngũ quả các miền

Tùy vào từng địa phương với các sản vật riêng cũng như quan niệm khác nhau về ý nghĩa các loại quả mà mâm ngũ quả giữa các vùng miền cũng có sự khác nhau.

Mâm ngũ quả miền Bắc: Thông thường có chuối xanh, bưởi, phật thủ, cam, quýt, quất, đu đủ, sung… Người miền Bắc thường không câu nệ nhiều, nên hầu như tất cả các loại quả đều có thể bày lên bàn thờ, kể cả quả ớt mang vị cay đắng, miễn sao trông đẹp mắt và đảm bảo đủ 5 sắc màu.

Cách bày biện thường là để nải chuối dưới cùng để đỡ lấy toàn bộ các trái cây khác, trong đó trái bưởi đặt ở giữa, tượng trưng cho Ngũ hành Thổ ở vị trí trung tâm vũ trụ. Nải chuối như bàn tay ngửa, hứng lấy những gì tinh túy nhất, có ý nghĩa che chở, bảo bọc. Các loại quả khác nhỏ hơn được đặt xen kẽ hoặc giắt vào các kẽ của nải chuối, sao cho màu sắc hài hòa và bắt mắt… Sau khi đất nước thống nhất, nhất là những năm gần đây giao thương giữa các vùng miền không còn là trở ngại thì trên mâm ngũ quả cũng có sự giao thoa. Chằng hạn như mâm ngũ quả miền Bắc thường có thêm trái dưa hấu và thanh long với màu đỏ rực rỡ đẹp mắt.

Mâm ngũ quả miền Nam: Người miền Nam thường căn cứ vào tên gọi để chọn các loại quả bày biện sao cho mang ý nghĩa gửi gắm ước nguyện. Các loại quả thường được chọn là: Mãng cầu, sung, dừa, đu đủ, xoài…, khi đọc lên sẽ thành “Cầu sung vừa đủ xài” (cầu là mãng cầu, sung là quả sung, vừa là quả dừa, vì cách phát âm của người miền Nam âm “d” đọc thành âm “v” nên trái “dừa” đọc gần với tiếng “vừa”, đủ là trái đu đủ và xài là trái xoài khi đọc tiếng “xoài” phát âm gần như “xài”).

Với đặc điểm về khí hậu nắng nóng quanh năm, mâm ngũ quả miền Nam cũng thường có thêm có thêm quả thơm (dứa) với mong muốn con cháu đầy nhà và một cặp dưa hấu xanh vỏ đỏ lòng để cầu may mắn. Chính vì vậy mà khi hành phương Nam, Tết đến nhớ quê, nhớ nhà, nhà thơ Nguyễn Bính đã tả về cái Tết phương Nam trong bài thơ “Xuân về nhớ cố hương” (năm 1944) thế này:

Xuân về chẳng có hoa tươi Nắng luôn cả sáu tháng trời không mưa Ở đây ăn tết buồn chưa? Rượu bia, hoa giấy và dưa đỏ lòng Ba ngày tết nóng như nung Hỏi phong vị ấy là phong vị gì?

Tuy nhiên, người miền Nam lại kỵ không bày chuối lên mâm ngũ quả vì cách phát âm tiếng “chuối” của người miền Nam gần với tiếng “chúi” nên cho rằng chuối là “chúi nhủi”, làm ăn không phất lên được.

Mâm ngũ quả miền Trung: Khác với mâm ngũ quả miền Bắc và miền Nam, mảnh đất miền Trung khí hậu khắc nghiệt nên các loại trái cây cũng không phong phú đa dạng như vùng khác. Do đó người dân miền Trung cũng không quá câu nệ hình thức, ý nghĩa của mâm ngũ quả mà chủ yếu có gì cúng nấy, thành tâm dâng kính tổ tiên là chính. Thêm nữa, do miền Trung chịu sự giao thoa văn hóa 2 miền Bắc – Nam nên mâm ngũ quả cũng rất phong phú, thường không cố định.

Những lưu ý khi bày mâm ngũ quả

Mâm ngũ quả ngày Tết thường được bày từ chiều tối 30 cho đến hết ba ngày Tết, có gia đình còn để lâu hơn. Do đó khi chọn quả để bày biện, bạn cần lưu ý là không chọn quả chín quá vì như vậy sẽ nhanh bị hỏng, nhất là trong suốt những ngày Tết đều thắp hương nên các loại quả càng nhanh chín hơn. Tuy nhiên lại tuyệt đối không được bày hoa quả giả, vì mâm ngũ quả là lễ vật dâng lên thần linh và gia tiên nên phải thể hiện lòng thành kính và sự chân thành của con cháu, bày đồ giả là có tội

Cũng vì là lễ vật nên các loại quả để bày biện phải thanh tịnh, nghĩa là sau khi mua về phải được để riêng chứ không được lấy ăn một số quả rồi số còn lại bày lên mâm. Khi chưa bày mâm, các loại quả phải được để ở nơi cao, trang trọng, không được vất lăn lóc nơi góc nhà hay các nơi uế tạp. Ngoài ra, cũng không nên đặt thêm các loại hoa, thực phẩm hay vật gì khác lên mâm ngũ quả.

Ngoài màu sắc tượng trưng cho Ngũ hành, bạn cũng cần lưu ý đến mùi hương của các loại quả. Nên chọn loại quả có mùi thơm, nhưng là thơm dịu, ấp áp (ví dụ: bưởi, phật thủ, cam, quýt, quất…), không nên chọn loại có mùi nồng hay quá nặng. Nhất là khi hầu hết các gia đình hiện nay không có phòng thờ riêng biệt mà thường là bàn thờ chung trong không gian ở nên những loại quả có mùi nồng, nặng sẽ gây cảm giác khó chịu, thậm chí ảnh hưởng đến giấc ngủ.

Ý nghĩa của các loại quả

Để có mâm ngũ quả trang trọng, đúng ý nghĩa, bạn cũng nên biết ý nghĩa của một số loại quả theo quan niệm dân gian:

Chuối: Tượng trưng cho con cháu sum vầy, quây quần, đầm ấm, hứng lấy may mắn, bao bọc và chở che.

Phật thủ: Bàn tay Phật che chở cho cả gia đình.

Bưởi: Mong muốn an khang, thịnh vượng.

Quả lê hoặc dưa lê: Tượng trưng cho sự thành đạt, thăng tiến.

Cam, quýt: Tượng trưng cho sự thành đạt.

Lê: Vị ngọt thanh, ngụ ý việc gì cũng trơn tru, suôn sẻ.

Lựu: Nhiều hạt, tượng trưng cho con đàn cháu đống.

Đào: Thể hiện sự thăng tiến.

Táo: Phú quý, giàu sang.

Thanh long: Rồng mây hội tụ, thể hiện sự phát tài phát lộc.

Dưa hấu: Căng tròn, mát lành, hứa hẹn sự ngọt ngào, may mắn.

Quả trứng gà – lê ki ma: Lộc trời cho.

Sung: Gắn với biểu tượng sung mãn, sức khỏe và tiền bạc.

Đu đủ: Thịnh vượng, đủ đầy.

Xoài (phát âm giống như “xài”): Cầu mong cho việc tiêu xài không thiếu thốn.

Bạn đang đọc bài viết Cách bày mâm ngũ quả theo ngũ hành tại chuyên mục Phong thủy ứng dụng của Tạp chí Bất động sản Việt Nam. Mọi thông tin góp ý và chia sẻ, xin vui lòng gửi về hòm thư batdongsantapchi@gmail.com

Mâm ngũ quả trên bàn thờ gia tiên là nét văn hóa truyền thống, thể hiện tín ngưỡng – thẩm mỹ của người Việt.

Tết đến, bàn thờ nhà nào cũng có mâm ngũ quả rực rỡ, làm nhà cửa thêm ấm cúng. Nhưng để bày mâm ngũ quả đẹp mắt không dễ, để mâm ngũ quả có ý nghĩa, hàm ý những điều ước nguyện càng không thể qua quít.

Ý nghĩa một số loại quả

Mâm ngũ quả (dù đựng trong đĩa cũng vẫn gọi là “mâm”) có ý nghĩa dâng cúng tổ tiên, thể hiện lòng hiếu thảo và ước mong điều tốt lành. Người phương Đông quan niệm mâm ngũ quả cần có 5 loại quả với 5 màu mang tính chất ngũ hành (đen, đỏ, xanh, trắng, vàng tượng trưng cho Kim – Mộc – Thủy – Hỏa – Thổ). Nải chuối màu xanh (được coi là hành mộc), có ý nghĩa che chở, sự sung túc, đùm bọc và gắn kết). Quả phật thủ màu vàng (hành thổ) cầu phúc lộc (có thể thay bằng quả bưởi chín vàng, hoặc quả lựu). Các loại quả có màu đỏ (hành hỏa) như dưa hấu… Các loại quả có màu trắng sáng như quả roi, đào… (hành kim). Các loại quả có màu đen như mận, hồng xiêm…(hành thủy).

Một số quả còn có ý nghĩa riêng như: Quả lê (việc gì cũng suôn sẻ), quả lựu (đông con, nhiều cháu), quả đào (thăng tiến), quả táo to, đỏ (phú quý), quả hồng, quả quýt, quả cam canh chín đỏ (mạnh mẽ, thành đạt), quả thanh long (rồng mây gặp hội), quả dưa hấu, quả bưởi căng tròn (hứa hẹn sự ngọt ngào, may mắn), quả trứng gà (lekima – lộc trời), quả sung (sung mãn về sức khỏe, hay tiền bạc), quả đu đủ (đầy đủ thịnh vượng), quả xoài (âm Hán như là “xài”, cầu mong không thiếu thốn)…

Mâm ngũ quả mỗi vùng mỗi khác, nhưng đều là nông sản địa phương dâng cúng, cầu mong cuộc sống no đủ, bình yên… Mâm ngũ quả miền Bắc có bưởi, đào, quýt, chuối, hồng và chú trọng ngũ sắc (ngũ hành). Mâm ngũ quả miền Trung và miền Nam coi trọng nghĩa của quả, thể hiện khí chất, sự thuận lợi về thiên nhiên, 5 loại quả hay được chọn là mãng cầu, sung, dừa, đu đủ và xoài (đọc lên tương tự câu “cầu sung vừa đủ xài”, hay “cầu vừa đủ xài sung”. Mâm ngũ quả miền Trung có nét tinh tế riêng xứ của Huế, nhưng thế nào cũng có nải chuối ngự (chuối cau) quả nhỏ mà thơm.

Chọn quả xanh hay chín?

Một số loại quả, nhất là chuối nên mua lúc còn xanh, để khi trưng không bị chín rục. Các loại quả xoài, mãng cầu, đu đủ, hồng… nên mua quả ương về bày để không bị thối. Không nên mua quả quá xanh về trưng vừa không đẹp, sau khi hạ mâm cũng không ăn được. Chọn quả còn cuống tươi, cành còn lá. Quả dưa hấu mang tính đấng trí nhân quân tử, xanh vỏ đỏ lòng. Và dù nhiều loại hoa quả, cũng nên bày thêm quả Phật thủ, giống biểu tượng bàn tay Phật. Chú ý chọn hoa quả tránh quả bị trầy xước vì rất nhanh hỏng.

Một số loại quả như bưởi, dừa, dưa hấu có vỏ cứng (hoặc vỏ dày) nên mua quả đã chín, lỡ để lâu vỏ quả có khô đi ăn vẫn ngon. Dưa hấu nhớ vỗ vào thân dưa nghe trầm chắc nịch là quả còn tươi, ngon.

Mua quả về, dùng khăn giấy lau sạch quả, không nên rửa vì sẽ làm quả sớm bị héo hoặc thối nếu có chỗ đọng nước.

Mâm ngũ quả cần có trước đêm 30 Tết. Nhưng để chọn được nhiều loại quả đẹp và ngon, chất lượng tốt, thời điểm mua nên vào 3 ngày trước Tết. Không nên đi mua hoa quả vào ngày 29 hoặc chiều 30 Tết vì cận Tết giá sẽ rất cao và sẽ ít cơ hội chọn quả đẹp, thậm chí không đủ quả để bày mâm như ý.

Cách bày mâm ngũ quả đẹp

Mâm ngũ quả thể hiện lòng hiếu thảo đối với tổ tiên và tính mỹ thuật. Tùy vùng mà có quan niệm riêng, chứ không buộc phải dùng những quả gì. Thứ tự và loại quả bày biện trên mâm không quan trọng, nhưng cần có sự phối hợp màu sắc để sinh động và rực rỡ, đẹp mắt. Ngày nay người dân không câu nệ “ngũ quả”, mà còn bày bát, cửu, thập quả.

Theo ông Đinh Long (Trung tâm Nghiên cứu cổ học UNESCO), một mâm ngũ quả nên bày nải chuối xanh quả già và to, dài, còn nguyên râu và cuống (hoặc 2 nải chuối nhỏ ghép lại) để đỡ các hoa quả khác. Nải chuối xanh đắt giá nhất là nải 19 quả (nhất cửu – tượng trưng cho sự viên mãn). Nhưng không nhất thiết chọn số quả như vậy, mà chỉ cần chọn nải quả xòe, gài được nhiều quả khác lên.

Giữa nải chuối bày quả phật thủ (hoặc quả bưởi to màu vàng tươi mới nổi trên nền chuối xanh). Các quả táo chín, quýt, cam canh chín đỏ… cài xen kẽ ở các quả chuối. Nên chọn quả còn lá xanh để trang trí thêm cho đẹp.

Bày mâm ngũ quả trên mâm bồng, mâm sơn son có chân là đẹp nhất. Nếu không có thì bày trên một cái đĩa to (nhưng đặt trên cặp bánh chưng để tạo dáng cao, uy nghiêm, thành kính).

Mâm ngũ quả trên bàn thờ ngày Tết mang bản sắc văn hóa độc đáo, dù ở Việt Nam hay nước ngoài, người Việt vẫn không bỏ qua tục lệ này, như một sự nhắc nhở, cho bản thân và cho con cháu về cội nguồn. Mỗi loại hoa quả trong mâm có mùi vị, màu sắc, ý nghĩa riêng, nhưng trên ban thờ trở thành nơi hội tụ của hồn quả, hương cây, với ý nguyện cầu hòa, an, đủ, tượng trưng cho sự đùm bọc, sung túc. Vì vậy cả nhà nên chăm chút để cùng bày mâm ngũ quả (mẹ lo mua sắm bày mâm. Bố lau dọn bàn, ban thờ. Con cái có thể dùng khăn giấy lau sạch quả). Như thế gia đình càng thêm đầm ấm sum họp. Và nên chọn những quả con thích ăn nhất, để sau 3 ngày Tết thì hạ xuống cùng ăn càng thêm vui.

Mâm ngũ quả dâng cúng tổ tiên là phong tục truyền thống của người Việt từ bao đời nay. Bày mâm ngũ quả thể hiện đạo lý ngàn năm luôn luôn coi trọng lễ nghĩa của con cháu đối với tổ tiên ông bà. Khi tết đến, xuân về, nhà nào nhà nấy đều chăm chút sửa soạn mâm ngũ quả thật tươm tất để dâng cúng trên bàn thờ gia tiên.

Mâm ngũ quả thường gồm năm loại quả mà tên gọi có ý cầu mong đạt được một điều gì đó.

Đi xa hơn về căn nguyên thì “ngũ”, tức con số 5 là con số chỉ trung tâm. Người ta tìm thấy nó tọa ở ngăn giữa Lạc thư. Tự dạng chữ “ngũ” nguyên thể có hình chữ thập của bốn nguyên tố, cộng với điểm trung tâm. Sau này, hai vạch song song được chêm vào đấy tức trời và đất mà giữa chúng, âm và dựơng tạo nên năm nguyên tố tương tác sinh khắc của vạn vật, gọi là ngũ hành của vũ trụ. Theo quan niệm cổ đại phổ biến trong khu vực chịu ảnh hưởng văn hóa Trung Quốc, thường cho rằng các quy luật phổ biến đều gộp vào con số 5.

*Mận chủ vào đậu *Hạnh chủ vào lúa mì *Đào chủ vào tiểu mạch *Lật (hạt dẻ) chủ vào nếp hương *Tảo (táo) chủ vào lúa

Theo sự xác tín đã trở thành tập tục phổ thông trong dân gian nên có thể “ngũ quả” nêu trên là “chuẩn” của năm thứ quả dùng làm lễ vật bỏi lẽ việc dâng lễ vật nào đều có thể là cách biểu thị sự cầu mong của người dâng lễ. Ở đây, đối với người nông dân thời cổ thì điều cầu mong lớn nhất là được mùa ngũ cốc.

Quả (trái cây) là biểu tượng của sự sung túc, dồi dào. Vì quả thường chứa nhiều hạt được đồng nhất với quả trứng vũ trụ, biểu tượng cho mọi nguồn gốc, mọi sự khỏi nguyên; biểu trưng quả (với hạt bên trong của nó) biểu thị cho sự phồn thực, sinh sôi và khao khát sự bất tử – hiếu theo nghĩa là sự nối truyền dòng giống miên viễn.

Theo chiều hướng này, quả bao gồm cả ý nghĩa biểu trưng vượt lên trên nhịp điệu sinh tồn của vạn vật: sự xen kẽ luân hồi của sự sống và cái chết; giữa cuộc sống dưới đất (của hạt giống) và cuộc sống dương thế… Trong văn hoá, cụ thể là trong văn học và nghệ thuật tạo hình, quả vừa là biểu trưng chung vừa là biểu trưng có ý nghĩa riêng – hoặc theo sự đồng âm của nó hoặc nó được xác định bỏi các tình tiết văn học truyền kỳ, thần tiên…

Ở miền Nam, trong mâm ngũ quả thường thấy có mãng cầu, tức là cầu chúc cho mọi điều đều như ý: *Có dừa, vì lối phát âm “dừa” của người miền nam đọc tương tự như chữ “vừa”, có nghĩa là không thiếu. Có sung, vì gắn với biểu tượng sung mãn về sức khỏe hay tiền bạc. *Và đu đủ, vì đó có nghĩa mang đến một năm mới được đầy đủ thịnh vượng. Ngoài ra còn có xoài, vì âm “xoài” na ná đọc như là “xài”, để cầu mong cho tiêu xài không thiếu thốn. Do đó ngày Tết nhìn mâm ngũ quả còn được chen thêm nhiều loại quả khác sẽ vô cùng đẹp mắt như: dưa hấu, táo, đào tiên,… Khác với người miền nam, đặc trưng của mâm ngũ quả của người miền Bắc là: *Đầu tiên là chuối xanh – ứng-với mùa xuân (hành mộc). Nải chuối như bàn tay ngửa, hứng lấy những gì tinh túy nhất của mùa xuân để đọng thành quả ngọt; nó còn có ý nghĩa che chở, bao bọc. *Thứ hai là quả phật thủ màu vàng – tượng trưng hành thổ nên được đặt ở giữa, trong lòng nải chuôi. Phật thủ là loại quả có mười cánh múi chụm lên như 10 ngón tay nên dân gian gọi là tay Phật. Phật thủ được chưng lên bàn thờ với niềm cầu mong được bàn tay Phật trời ban phúc lộc. Nếu không tìm được Phật thủ, có thể thay bằng quả bưởi chín vàng, cũng mang ý nghĩa tương tự. *Tiếp theo, 3 loại quả khác có các màu đỏ (ứng vối mùa hạ – hành hỏa) như ớt sừng, cam – quýt chín, quả trứng gà, hồng…; màu trắng (ứng với mùa thu – hành kim) như roi, đào; màu đen (ứng với mùa đông I hành thủy) như mận, hồng xiêm…

Nếu như ở miền Bắc, hầu như tất cả các loại quả đều có thể bày lên bàn thờ gia tiên, kể cả quả ớt mang vị cay, miễn sao mâm ngũ quả trông đẹp mắt là được; thì người miền Nam lại có sự kiêng cữ. Mâm ngũ quả của người miền Nam không bao giờ có chuối, vì loại quả này tên gọi có âm giống từ “chúi”, thể hiện sự nguy khó. Quả cam cũng không được có mặt trong mâm ngũ quả ngày Tết, vì câu “quýt làm cam chịu”…

Bàn thờ là nơi trang trọng nhất trong mỗi gia đình, mỗi căn hộ, là nơi để tâm linh mỗi người ước nguyện hướng tới những gì tốt đẹp hơn. Tết nếu thiếu bàn thờ thì cái hoang tàn xô đến, niềm cô quạnh dâng đầy, và hình như ta không còn là ngưòi dân Việt nghìn năm trọng tình, hiếu nghĩa, biết ơn tiên tổ nữa. Bàn thờ có chân đèn, chân nến, lư đồng, đài nước, hộp sắc vua phong, tam sự hay ngũ sự… Và ngày Tết, không thể thiếu hương sắc, hình ảnh của mâm ngũ quả. Mâm ngũ quả làm cho quang cảnh Tết và không gian thờ cứng trong mỗi gia đình Việt thêm ấm áp, rực rỡ mà hài hòa; thể hiện sinh động ý nghĩa triết học – tín ngưõng – thẩm mỹ, đồng thời cũng chứa đựng ước vọng của con người.

Tục chưng mâm ngũ quả ngày Tết là một phong tục đẹp của người Việt Tử Vi Số Mệnh Theo chúng tôi

Xem cách bày mâm ngũ quả đẹp trong ngày tết

Trong ngày Tết bên cạnh bánh chưng xanh thì mâm ngũ quả là một trong những thứ không thể thiếu trên Bàn thờ tổ tiên của các gia đình, mâm ngũ quả truyền thống thông thường có 5 loại quả với các màu sắc khác nhau, tượng trưng cho năm yếu tố ngũ hành là Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ được cho là cấu thành lên vũ trụ. Ngoài ra mâm ngũ quả còn được xem như biểu tượng của một năm lao động miệt mài của những người nông dân Việt Nam. Mỗi gia đình, mỗi địa phương sẽ có quan niệm và cách chọn cách loại quả khác nhau cho mâm ngũ quả ngày tết. Tuy nhiên dù là quả gì, cách bày biện như thế nào thì mâm ngũ quả vẫn thể hiện được lòng thành kính của con cháu với ông bà, tổ tiên và đặc biệt nó cũng thể hiện ước mơ cho một năm mới may mắn và anh lành.

Căn cứ theo triết lý phương đông thì mâm ngũ quả phải có 5 loại quả, với các màu sắc riêng, và chúng cũng mang những ý nghĩa nhất định. Quả Phật thủ: được ví như bàn tay đức phật luôn che chở cho các số phận con người. Quả Hồng, quả Quýt: tượng trưng cho sự thành đạt. Quả Thanh long: thể hiện cho sự phát tài, phát lộc. Quả Bưởi và Dưa hấu: thì căng tròn và mát lạnh hứa hẹn cho sự ngọt ngào và may mắn. Nải chuối xanh như bàn tay ngửa lên để hứng lấy những may mắn. Quả Xoài có âm như “Xài” để thể hiện cho sự tiêu xài không thiếu thốn. Quả Lê (hay mật phụ): vị ngọt thanh ngụ ý việc gì cũng trơn tru, suôn sẻ. Quả Lựu: nhiều hạt tượng trưng cho con đàn cháu đống. Quả Sung: gắn với biểu tượng sung mãn về sức khỏe và tiền bạc. Quả Đu đủ: mang đến sự thịnh vượng đủ đầy. Quả Táo: có nghĩa là phú quý. Quả Dứa (thơm): Thơm tho, đa phúc lộc. Quả Dừa: Có nghĩa là không thiếu. Quả Đào: Sự thăng tiến. Quả trứng gà (hay Lê-ki-ma) như hình đào tiên: lộc trời. Mâm ngũ quả thì tùy thuộc từng địa phương, phụ thuộc vào từng sản vật, khí hậu và từng quan niệm văn hóa riêng, từ đó chọn ra những loại quả mang ý nghĩa tâm linh, tinh thần, chính vì vậy mà mâm ngũ quả ở 3 miền đất nước cũng có những điểm khác biệt. Ngày nay các loại hoa quả ngày càng nhiều và phong phú theo đó mâm ngũ quả cũng có thể thành Thập quả nhưng cái tên gọi “Ngũ Quả” đã đi vào tiềm thức và tâm linh của người dân Việt Nam.+ Cách chọn mâm ngũ quả Miền Bắc. Ở miền Bắc, trên mâm ngũ quả thường có 5 loại quả: Chuối, Cam (quýt, quất), Xoài, Thanh long, Bưởi.. Cách trình bày truyền thống thường gặp là nải chuối được đặt ở dưới cùng, ở giữa để đỡ lấy toàn bộ các trái cây khác. Mâm ngũ quả đẹp là mâm ngũ quả có đủ màu sắc rực rỡ. Chính giữa nải chuối xanh thẫm là quả bưởi căng mọng hoặc quả phật thủ chin vàng nổi bật lên. Những quả chin đỏ đặt xung quanh. Những chỗ khuyết đặt xen kẽ quýt vàng, táo màu xanh hoặc đỏ hoàn thiện những nét trang trí cuối cùng trên mâm ngũ quả.+ Cách chọn mâm ngũ quả Miền Trung. Miền Trung là nơi đất đai vốn cằn cỗi, ít hoa trái, lại thêm thời gian Tết thường rơi vào mùa đông khắc nghiệt, và cả những hậu quả thiên tai để lại từ trước đó chưa dứt nên cây trái đặc sản địa phương thường hiếm hơn so với hai miền còn lại. Người dân Miền trung thường không quá câu nệ hình thức ý nghĩa của mâm ngũ quả, mà chủ yếu có gì cúng nấy, thành tâm dâng kính tổ tiên. Mặt khác, người miền Trung do chịu sự giao thoa văn hóa 2 miền Bắc – Nam nên mâm ngũ quả vẫn bày biện đủ: chuối, mãng cầu, sung, dừa, đu đủ, xoài…+ Cách chọn mâm ngũ quả Miền Nam. Mâm ngũ quả ở Miền nam khác với miền Bắc, người dân Miền Nam có phần cầu kỳ hơn trong khâu lựa chọn những loại quả sẽ xuất hiện trong mâm ngũ quả cúng gia tiên. Do cách phát âm gần giống với từ “chúi” (thể hiện sự nguy khó, sự đi xuống) nên nải chuối là thứ quả không bao giờ xuất hiện trên bàn thờ gia tiên của người dân miền Nam. Cũng vì câu nói: “Cam làm quýt chịu” nên người dân miền Nam không bày những trái cam óng ả vui mắt như người dân miền Bắc. Thông thường Mâm ngũ quả của người dân miền Nam thường có các loại trái cây như: Quả Mãng cầu, Quả Dừa, Quả Đu đủ, Quả Xoài, Quả Xung (Với hàm ý: “Cầu Sung Vừa Đủ Xài”), thêm chân đế là 3 trái thơm (quả dứa), thể hiện sự vững vàng. Đặc biệt, mâm ngũ quả của người miền Nam không thiếu cặp Dưa hấu ruột đỏ vỏ xanh, tượng trưng cho lòng trung nghĩa và trinh tiết của người dân phương Nam. Mâm ngũ quả làm cho quang cảnh ngày tết và không gian thờ cũng gia tiên thêm phần ấm áp và rực rỡ, tuy mỗi miền mỗi khác nhưng mâm ngũ quả trên bàn thờ ngày tết vẫn là nơi hội tụ của hồn quả, hương cây, của nét văn hóa dân tộc và ý nguyện cầu Hòa, An, Đủ mà người dân Việt Nam gửi gắm.

1

Xem nhiều nhất

Ý nghĩa của mâm ngũ quả ngày tết.

Từ xa xưa, mâm ngũ quả đã trở thành một phần không thể thiếu trong ngày Tết cổ truyền của người Việt Nam. Nó là một trong những thứ quan trọng được bày lên bàn thờ ông bà tổ tiên thể hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn và bày tỏ lòng thành kính đối với các bậc tổ tiên. Mâm ngũ quả tượng trưng cho sự no ấm đủ đầy.

Với mong muốn một năm no ấm, gia đinh hạnh phúc, an khang thịnh vượng nên nhà nhà đều dâng lên ban thờ tổ tiên một mâm ngũ quả. Ngũ là năm. Ngũ quả là năm loại quả khác nhau tượng trưng cho sự sống tượng trưng cho sự cầu thị một năm được mùa của những người nông dân. Chọn năm thứ quả khác nhau tượng trưng cho sự phát triển sinh sôi.

Mâm ngũ quả được bắt nguồn từ đạo Phật. Theo quan niệm của Phật giáo, 5 màu tượng trưng cho lòng tin, ý chí kiên cường, ghi nhớ, tâm không loạn, và cuối cùng là sáng suốt. Theo đó các loại quả được bày trên mâm ngũ quả có thể là:

Chuối: Tượng trưng cho con cháu sum vầy, quây quần đầm ấm luôn luôn che chở và bao bọc lẫn nhau.

Táo: Tượng trưng cho phú quý,sang giàu.

Bưởi: Mong muốn một năm an khang, thịnh vượng.

Đu đủ: Mong muốn một năm sung túc, đủ đầy.

Lựu: Tượng trưng cho một năm con đàn cháu đống.

Cam, quýt: Tượng trưng cho một năm thăng tiến trong sự nghiệp.

Phật thủ: Bàn tay phật che trở cho cả gia đình.

Lê: Tượng trưng cho sự thành đạt thăng tiến trng năm.

Dưa hấu: Hứa hẹn sự ngọt ngào, may mắn.

Thanh long: Tượng trưng cho sự phát tài, phát lộc.

Sung: Thể hiện sự sung túc đủ đầy.

Muốn bày mâm ngũ quả đẹp chúng ta phải dựa vào văn hoá các miền.

Miền Bắc: Trong mâm ngũ quả miền Bắc, chuối thể hiện sự che chở của trời đất thiên nhiên dành cho con người thể hiện sự sum vầy đầm ấm, quây quần bên nhau. Ớt, táo tây thể hiện sự may mắn; cam, quýt, quất, hồng thể hiện tài lộc, phú quý còn quả lê, đào tượng trưng cho sự thăng tiến, thành đạt.

Miền Trung: Nếu người miền Bắc kiêng một số loại quả thì gười miền Trung thường không kiêng kỵ loại quả nào khi bày biện mâm ngũ quả. Mâm ngũ quả của các gia đình miền Trung thường có dứa, thanh long, dưa hấu, xoài, bưởi, nho, táo, cam, lê, mãng cầu, chuối xanh…

Miền Nam: với người miền Nam, khi bày mâm ngũ quả, họ mang theo ước vọng “cầu sung vừa đủ xài”, mong muốn một năm mới sung túc, đủ đầy. Họ sẽ dùng các loại quả: Mãng cầu, sung, dừa, đu đủ, xoài… Ngoài ra, còn có thêm quả thơm (dứa) với mong muốn con cháu đầy nhà và một cặp dưa hấu xanh vỏ đỏ lòng để cầu may mắn.