Những điều cần biết về Tiết thanh minh và tảo mộ
Theo quan niệm dân gian, một năm có 24 tiết khí, trong đó tiết Thanh Minh (hay còn gọi là Tết Thanh Minh) là tiết khí thứ 5. Thanh Minh theo tiếng Hán Việt có nghĩa là trời trong sáng, quang quẻ, vì thế tiết Thanh Minh là khoảng thời gian thời tiết chuyển dần từ nồm ẩm sang mát mẻ, sạch sẽ, không còn những cơn mưa phùn ẩm ướt.
Tết Thanh Minh năm 2023 vào ngày nào? Sắm lễ Tết Thanh Minh, tảo mộ như thế nào?
Sắm lễ tảo mộ Thanh Minh thường có: hương đèn, trầu cau, tiền vàng, rượu thịt (chân giò, gà luộc hoặc một khoanh giò nạc độ vài lạng), hoa quả. Ngoài ra tùy theo điều kiện từng gia đình có thể chuẩn bị thêm những thứ khác theo sở thích.
Khi đến nghĩa trang, gia chủ chớ vội làm lễ ở phần mộ tổ tiên gia đình mình mà phải đặt lễ vào chỗ thờ chung và thắp nhang khấn các vị thần linh, thổ địa cai quản khu vực có mộ phần trước. Tuy nhiên, Tiết Thanh Minh là ngày lễ mang tính nhân văn, nhân đạo và chủ yếu mang tính chất tưởng niệm. Không nên quá hình thức hay mâm cao cỗ đầy lãng phí, tránh đốt giấy tiền vàng bạc gây ô nhiễm môi trường.
Ý nghĩa của việc Tảo Mộ trong tiết Thanh Minh
Ông bà ta xưa chọn Tiết Thanh Minh là ngày cắt cỏ trên mộ và đắp đất lên mộ.Vì ngày này thời tiết chuyển sang ấm dần, mưa nhiều hơn, cây cỏ tốt hơn trùm lên mộ, có thể làm mộ sụt lở nên cần phải cắt cỏ, đắp thêm đất lên mộ.
Đối với người dân Việt, Tiết Thanh minh là dịp để con cháu hướng về tổ tiên, cội nguồn. Những ngôi mộ được người nhà dọn dẹp sạch sẽ, vun đắp thêm đất mới, đó là những tâm đức của người đang sống đối với người đã khuất.
Ngoài sửa sang các ngôi mộ, đắp lại nấm mồ cho đầy đặn, rẫy hết cỏ dại thì một trong những nghi lễ thường được thực hiện trong ngày tiết thanh minh đó chính là cúng lễ. Với mâm cơm đơn giản dâng lên bàn thờ ông bà tổ tiên trong ngày thanh minh, cùng với đó là những bài văn khấn thanh minh, cầu xin cho gia đình được an yên, khỏe mạnh, công việc thuận buồm xuôi gió. ‘
Có một vài điều cần lưu ý trước khi đi tảo mộ:
– Trước khi ra mộ, bạn cần phải bày cỗ, thắp hương xin phép gia tiên trước khi đi tảo mộ.
– Không thuê người xách đồ cúng, mà hãy để con cháu trong nhà xách.
– Người con trưởng, cháu đích tôn, hoặc là người kế thừa việc thờ tục trong dòng họ là người làm lễ.
– Thắp hương ở nơi thờ thổ công, thổ địa tại nơi chôn cất trước khi làm lễ.
– Sau khi làm lễ xong mới tiến hành dọn dẹp xung quanh mộ.
– Chỉ nên dọn dẹp cỏ, trồng hoa, lau chùi, nhẹ nhàng …không nên làm sụt lở ảnh hưởng đến ngôi mộ.
– Không đốt vàng mã gây ảnh hưởng tới âm khí của mộ.
– Trong quá trình làm lễ cầ thể hiện sự nghiêm tục, trang nghiêm, tôn trọng với người đã khuất.
Văn khấn Thanh Minh tại mộ chuẩn nhất
Trong lễ tảo mộ, các gia đình không chỉ sửa sang, quét dọn, dâng lễ lên phần mộ của ông bà tổ tiên mà còn cần kính cẩn làm lễ báo cáo với các vị thổ địa, thần linh cai quản nghĩa trang. Vậy nên có hai bài văn khấn gia chủ cần lưu ý, một là bài văn khấn Âm phần long mạch, kính cáo với thần linh cai quản khu vực đặt phần mộ tổ tiền và một bài khấn vong linh tiên tổ của gia đình mình.
Văn khấn Âm phần long mạch, sơn thần thổ phủ
Nam mô A Di Đà Phật (3 lần)
Con lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
Con kính lạy hoàng thiên hậu thổ, chư vị tôn thần.
Con kính lạy các ngài thần linh bản xứ cai quản trong khu vực này.
Hôm nay là ngày… tháng… năm Đinh Dậu (đọc ngày tháng âm lịch)
Tín chủ chúng con là:… (đọc tên của bạn)
Ngụ tại: số nhà… phường… quận,… thành phố… (địa chỉ của nhà bạn)
Nhằm tiết thanh minh, tín chủ con thành tâm thành kính sắm sửa lễ lạt, có lá trầu quả cau, trà quả, hương hoa, thắp nén tâm hương kính dâng trước án, kính mời chư vị tôn thần lai lâm chiếu giám.
Gia đình chúng con có ngôi mộ của: cụ tứ đại, tam đại hoặc của ông bà, cha mẹ táng tại xứ này, nay muốn sửa sang xây đắp. Vì vậy chúng con xin kính cáo các đấng thần linh, thổ thần, long mạch, tiền chu tước, hậu huyền vũ, tả thanh long, hữu bạch hổ và chư vị tôn thần cai quản trong khu vực này.
Chúng con kính mời các vị chư thần về đây chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, độ cho vong linh được an nhàn yên ổn, siêu thoát. Cúi xin các vị phù hộ độ trì cho tín chủ chúng con toàn gia mạnh khỏe, 3 tháng mùa hè, 9 tháng mùa đông đều được mạnh khỏe, tươi tốt, cứng minh chứng giám lòng thành gia đình chúng con.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Văn khấn vong linh tiên tổ tại mộ phần
Nam mô a di Đà Phật! (3 lần)
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương
Con kính lạy Hương linh………(Hiển khảo, Hiển tỷ hoặc Tổ Khảo…)
Hôm nay là ngày. . ………….
Nhân tiết:……………………..
Tín chủ (chúng) con ……….
Ngụ tại:………………………
Chúng con và toàn thể gia đình con cháu, nhờ công ơn võng cực, nền đức cao dầy, gây dựng cơ nghiệp của………….. chạnh lòng nghĩ đến âm phần ở nơi hoang vắng, tín chủ con thành tâm sắm lễ, quả cau lá trầu, hương hoa trà quả, thắp nén tâm hương kính dâng trước mộ, kính mời chân linh……. . lai lâm hiến hưởng.
Chúng con xin phép được sửa sang phần mộ, bồi xa, bồi thổ, cho được dầy bền, tu sửa minh đường hậu quỷ cho thêm vững chắc. Nhờ ơn Phật Thánh phù trì, đội đức trời che đất chở, cảm niệm Thần linh phù độ, khiến cho được chữ bình an, âm siêu dương thái. Con cháu chúng con xin vì chân linh…….. Phát nguyện tích đức tu nhân, làm duyên, làm phúc cúng dâng Tin Bảo, giúp đỡ cô nhi quả phụ, tế bần cứu nạn, hiếu thuận tông nhân để lấy phúc này hướng về Tiên Tổ.
Cúi xin linh thiêng chứng giám, thụ hưởng lễ vật, phù hộ độ trì con cháu, qua lại soi xét cửa nhà. Che tai cứu nạn, ban tài tiếp lộc, điều lành mang đến, điều dữ xua đi. Độ cho gia đạo hưng long, quế hờ tươi tốt, cháu con vinh hưởng lộc trời, già trẻ nhuần ơn Phật Thánh.
Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin chứng giám.
Nam mô a di Đà Phật! (3 lần)
Sau khi khấn xong, đợi hết 2/3 tuần hương thì đi lễ tạ các nơi, hóa vàng, xin lộc và mọi người trở về nhà làm lễ gia thần và gia tiên ở nhà.
XEM THÊM