Trong việc cúng giỗ ông bà tổ tiên ngày nay nhiều gia đình cũng đã tốn kém chi phí , giết mổ lợn gà, cao lương mỹ vị, mời mọc khách khứa, con cháu sau vầy, thụ hưởng lễ vật, nhưng không đáp ứng được sự hội tụ linh hồn của ông bà tổ tiên. Thậm chí có những chỗ xảy ra va chạm, hiềm khích, to tiếng, bất hòa anh em, nghiệp nặng hơn còn xảy ra đâm chém., hận thù, từ mặt. Nhiều người đã đổ lỗi cho ngẫu nhiên hay bia rượu, vẫn là những con người đó trong cuộc sống họ đã từng nâng chén tâm tình huyết thống, hay tri kỷ, huynh đệ mà họ chưa hiểu được rằng đó là một tín hiệu sân hận, giận dữ của những linh hồn, tạo nên những bất hòa hay tai họa cho người dương trần đang sống.
Mọi vạn vật sinh ra trên đời này đều có sự tương quan lẫn nhau, xúc tiến lẫn nhau và nương tựa bổ trợ nhau, cái sinh ra nó và cái nó sinh ra, con người cũng vậy, có tình mẫu tử, chuyển hóa, luân hồi. Tất cả mọi thứ đều có linh hồn, từ cổ xưa người ta đã tôn sùng vạn vật thiên nhiên, các vị thần sông, thần núi, thần cây….đến đức phật, thánh mẫu các vị thần trong lăng tẩm đình chùa, đền miếu, chúng ta đều đến thắp hương và tỏ lòng thành kính, và được các đấng thần linh che chở phù hộ. còn tổ tiên, ông bà, cha mẹ thì sao?
Khi các cụ, ông bà đã về cõi âm thì linh hồn vẫn tồn tại trong thế giới trường sinh học, đến ngày cúng giỗ các thần thức đó vẫn cảm nhận được sự vô cảm của người dương trần hay cũng cảm nhận được sự quan tâm đối đãi của con cháu đối với mình. Các thần thức cũng chỉ cần sự nhất tâm, lòng hiếu thảo, và trên mâm cúng chỉ cần những đồ chay tịnh là đủ, vì khi sang thế giới bên kia những thần thức đó cần được rũ bỏ phàm tục, muốn được siêu thoát về nơi cực lạc.
Về phong tục: Từ cổ xưa đến, việc thờ cúng đã diễn ra hầu hết của con người, trên nhiều quốc gia trên thế giới, Còn tục thờ cúng tổ tiên ở Việt Nam đã trở thành một bản sắc văn hóa đặc sắc, một nét đẹp văn hóa nổi bật trong cách ứng xử của con người, nó mang đậm một giá trị đạo hiếu, nhân cách, tình cảm và có giá trị to lớn trong nền giáo dục cho những thế hệ mai sau. Tục cúng giỗ góp phần thức tỉnh những giá trị tình cảm của cuộc sống, những cái thiện trong con người, nhớ về nguồn cội, nhớ tới công sinh thành dưỡng dục của cha mẹ cho ta khôn lớn. Con người sinh ra, ai cũng có cha mẹ, ông bà, cao hơn nữa là tổ tiên dòng tộc. Mẹ cha nuôi dưỡng chúng ta, nhưng không bao giờ nghĩ đến việc mình được trả công, mà duy nhất chỉ mong cho các con trưởng thành vinh hiển, làm vẻ vang dòng họ tổ tông. Với công ơn sinh thành dưỡng dục, khi mẹ cha còn sống thì phụng dưỡng, khi khuất bóng thì kính thờ, phận làm con cần phải đáp đền thế nào cho tròn chữ Hiếu? Dù tiền tài, phẩm vật có uy nghi đến đâu chăng nữa cũng chẳng thể đáp đền công đức Cù Lao, cao lương mỹ vị đủ đầy cũng không thể sánh bằng công ơn cha mẹ. Vì vậy, khi người còn sống ta hãy làm vui lòng người sống, khi mất ta phụng thờ và tu tâm hơn cho hoàn thiện cũng sẽ làm mát mẻ những linh hồn nơi chín suối.
Nghiệp báo phúc họa ở cúng giỗ
Tổ chức ăn cỗ ngày cúng giỗ thì ta phải xem việc chè chén là thứ yếu, chỉ cần mâm cúng chay tịnh, tụ tập con cháu là để tưởng nhớ, báo hiếu người tri đã mất, thắp hương hoa, oản quả, trầu cau là được. Mâm cơm cúng đều phải làm bằng chính những thứ mình trồng cấy, hoặc bằng chính sức lao động chân chính của mình, không dùng bằng những đồng tiền tanh hôi, bẩn thỉu. Khi khấn thì ăn mặc gọn gàng nghiêm túc, lời khấn phải thành tâm kính cẩn, sám hối, phải tri ân công đức, phải tự bạch tu tâm tích phúc, hứa hẹn dạy dỗ cháu con hiếu thảo. chính điều này đã làm cho những linh hồn hoan hỉ, phù hộ độ trì, giúp đỡ cháu con, ban nhiều phước báo. Trước khi ngồi vào ăn cỗ cúng, gia chủ luôn phải có lời mời lại với khách khứa ( như là tuyên bố một lý do) hoặc nhắc nhở con cháu luôn nhớ tới ngày tháng giỗ kỵ hàng năm. Sau ăn cỗ thì gia chủ có một chút phẩm vật mà các linh hồn đã chứng giám như: Hoa quả, nắm xôi để biếu khách trước khi ra về, để chia xẻ phần phúc lộc cho người đến dự.
Còn những cái giỗ sử dụng bằng những đồng tiền bất chính để làm cỗ hay đua nhau giết mổ chè chén linh đình, con cháu hội tụ đông đủ, nhưng chỉ trọng tâm kén trọn khoái khẩu, dải chiếu, chạm cốc mà không hề quan tâm nắm được thông tin, tên tuổi, cuộc đời người đã mất. hay dựa vào đó để mời mọc kết giao, mở rộng quan hệ, hay thể hiện một phong cách đẳng cấp với khách mời, hàng xóm, chiêu đãi bừa phứa như hoan hỉ chúc mừng. rồi cầu mong được phù hộ độ trì, làm ăn thuận lợi, dư giả tiền tài… Những cái giỗ như này đều không làm vui lòng linh hồn người cõi âm, bị hậu họa nghiệp báo.
Còn nghiệp báo hậu họa như nào, diễn biến ra sao, và ta phải làm thế nào khi mà ta đã từng cúng giỗ như vậy, chúng tôi không thể chia xẻ hết ở bài viết này. Nhưng dù có phước báo tốt hay họa phúc hay không, linh hồn tổ tiên ông bà nhà mình có linh nghiệm hay không, thì dù thế nào trong tình cảm của chúng ta cũng tôn kính ơn nghĩa bề trên, để làm tròn đạo hiếu. mình sống có đức trí tuệ văn minh và cũng mong những linh hồn ghi nhận lòng thành, ở nơi chin suối họ an lòng, rồi siêu thoát về nơi tiên cảnh. Khi viết bài này chúng tôi cũng có nhiều do dự vì ở thế giới vô hình còn chứa nhiều bí ẩn, còn quan điểm suy nghĩ của riêng từng người, từng tôn giáo và trình độ, mức độ tu tập khác nhau. Để hiểu hơn về các nghi thức tâm linh chúng ta nên tham dự những buổi nói chuyện cùng các nhà khoa học, các thầy pháp để đẩy lùi những mê tín, hủ tục, không bị dụ dỗ, u mê, bất ổn về tâm lý, hao tốn tiền bạc. ảnh hưởng đến hạnh phúc và cuộc sống của chính mình.
Bài viết mang tính chất tham khảo, hy vọng sẽ giúp ích cho các gia đình có thêm nhiều kiến thức và kinh nghiệm trong cúng giỗ gia tiên.