Cúng giỗ được xem là một trong những nét đẹp văn hóa đời sống tâm linh của người Việt. Bất kỳ một ngày cúng giỗ nào cũng đều mang một ý nghĩa quan trọng với mỗi gia đình. Đây cũng được xem như là cơ hội để các thành viên trong nhà quây quần bên nhau sau một thời gian.
Ý nghĩa của việc thực hiện mâm cơm cúng giỗ
Trải qua bao nhiêu năm lịch sử, phong tục cúng giỗ đã trở thành nét đẹp văn hóa của người phương Đông. Đây là truyền thống được ông bà ta truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. Hầu như không có bất kỳ một gia đình nào quên đi hay không làm lễ cho người đã khuất.
Ngày cúng giỗ gia tiên chính là ngày để con cháu thể hiện tấm lòng và sự thương xót. Cũng như để tưởng nhớ đến những người thân đã khuất. Đây cũng được xem là dịp để con cháu quay về, tụ tập sum vầy bên nhau. Do đó, cho dù gia đình có điều kiện hay chưa có điều kiện, mâm cỗ có thể lớn có thể nhỏ. Nhưng không bao giờ quên đi ngày làm giỗ.
Mâm cơm cúng giỗ gồm những gì?
Mâm cơm cúng ngày giỗ miền Nam
Lễ cúng sẽ là nơi có mặt đầy đủ của những người quá cố từ thời xa xưa cùng tham dự. Do vậy, khi cúng 3 mâm cơm ở trên 3 bàn thờ bên hay trên 1 bàn thờ thì đều phải giống nhau.
Khi đến với mâm cơm cúng ngày giỗ ở miền Nam bạn sẽ bắt gặp những món ăn quen thuộc như:
Món kho: Cá lóc, thịt heo kho với nước dừa đúng chuẩn vị của người miền Nam.
Món luộc: thịt ba rọi luộc thái mỏng.
Món hầm: thịt heo hầm với măng tre.
Món xào: xào mặn, xào chua, xào rau cùng đồ lòng, hay các món xào với tôm. Nhưng không bao giờ có thịt rừng bên trong những món xào ở trên mâm cúng giỗ của người miền Nam.
Mâm cơm cúng giỗ ở miền Trung
Người miền Trung từ xưa đã nổi tiếng với những món ăn cầu kỳ. Đặc biệt trong đó là xứ Huế – một vùng đất ảnh hưởng ẩm thực cung đình Huế các triều đại. Vì vậy, Huế được xem như là đại diện mâm cúng của người miền Trung thể hiện sự chỉn chu và cầu kỳ đặc biệt. Các món cúng giỗ miền Trung được chia ra làm bốn loại. Bốn loại đó bao gồm: món từ thịt, món từ tôm cá, món canh và món xào.
Những món quen thuộc trong thực đơn bao gồm:
Các món thịt: Thịt gà bóp với rau răm, Thịt vịt luộc chấm mắm gừng, Thịt heo quay, Thịt bò nướng, Thịt gà roti, Thịt heo kho rim.
Những món tôm cá như: tôm rim hay tôm rang, cá cắt khúc chiên, vả trộn với tôm,…
Món canh: Canh bún nổi giò heo, canh ổ qua nhồi thịt, canh củ hầm thịt bò,…
Món xào: Đậu cô ve xào, su su xào, su hào xào,…
Ngoài những món ăn này người miền Trung thường xuyên lựa chọn những món ăn kèm. Chẳng hạn như: nem chả, món gỏi, chả ram,… Những món này sẽ được bày biện thêm ở trên mâm cúng.
Mâm cơm cúng giỗ miền bắc bao gồm những gì?
Xôi vò, chè đường;
Cơm trắng hay Xôi gấc ;
Bánh dầy nhân đậu;
1 con cua đi kèm 1 quả trứng trưng chung trên 1 đĩa;
Cây chả quế;
Thịt heo quay;
Bê thui;
Giò lụa, giò bì hay giò thủ;
Thị kho tàu truyền thống;
Chân giò hầm măng khô cùng mộc nhĩ;
Gà luộc hoặc là gà quay;
Thịt đông và dưa chua;
Chả giò cua bể để ăn liền cùng với bún;….
Những điều kiêng kỵ khi chuẩn bị mâm cúng giỗ
Cũng như những điều linh thiêng khác. Việc cúng giỗ cho người đã mất cũng có những điều cấm kỵ mà bạn không nên phạm phải. Chẳng hạn như:
Trong những mâm cơm cúng giỗ mà gia chủ chuẩn bị. Không nên có những món mà khi còn sống người đó không thích ăn.
Tuyệt đối cấm kỵ không được phép nêm nếm hay ăn thử thức ăn để dùng làm cơm cúng gia tiên.
Trên mâm cúng đặc biệt không được để những món đồ sống có mùi hôi tanh khó chịu. Hoặc đặt những món gỏi trên mâm đồ cúng.
Những món ăn như cá mè hay cá sông cũng không nên đưa lên trên bàn thờ cúng.
Toàn bộ mâm cơm cúng ngày giỗ đều cần được đặt làm riêng. Món ăn được bày biện trên bát mới, dĩa mới.
Nên chuẩn bị bát đũa riêng để có thể dọn lên bàn cúng. Không nên sử dụng chén đũa thường ngày đã dùng cho mâm cúng giỗ.
Không được sử dụng đồ đóng hộp hay những món ăn được đặt ở nhà hàng vào mâm cúng.
Lời kết