* Theo dương lịch, chứa một ngày dư ra. * Theo âm-dương lịch, chứa tháng thứ 13.
Để đảm bảo đồng bộ việc lặp lại của năm trên lịch với năm thiên văn hay năm thời tiết.
Trong trường hợp dương lịch thì các mùa và các sự kiện thiên văn không lặp lại chính xác sau một số ngày, vì thế năm dương lịch cứ sau một khoảng thời gian nhất định phải thêm vào một ngày để đảm bảo việc chỉnh lại các sai số do làm tròn năm.
Trong trường hợp âm dương lịch như lịch Trung Quốc thì do một chu kỳ quay của Mặt Trăng quanh Trái Đất là khoảng 29,53 ngày nên một năm âm lịch chỉ có khoảng 354 ngày (làm tròn). Do vậy, cứ sau một vài năm âm lịch thì người ta phải bổ sung một tháng (tháng nhuận) để đảm bảo năm âm lịch tương đối phù hợp với chu kỳ của thời tiết, là yếu tố phụ thuộc vào chu kỳ quay của Trái Đất xung quanh Mặt Trời.
Khái niệm năm nhuận không nên nhầm lẫn với các giây nhuận (dùng để đảm bảo cho thời gian của đồng hồ đồng bộ với ngày).
Cách tính năm nhuận theo Dương lịch
Để xác định năm 2020 hoặc một năm nào đó có phải là năm nhuận theo dương lịch hay không thì chỉ cần lấy năm đó chia cho 4. Nếu kết quả năm đó chia hết cho 4 thì tức là năm đó sẽ nhuận dương lịch. Tuy nhiên, người tính cũng cần lưu ý rằng, với những năm trong thế kỷ tức là số biểu của năm đó có 2 con số không ở cuối, thì ta phải lấy năm đó chia cho 400. Nếu số đó chia hết cho 400 thì năm đó mới là năm nhuận dương lịch. Như vậy, nếu tính đúng theo cách trên thì năm 2020 là năm nhuận theo dương lịch. Bởi nó thỏa mãn các điều kiện trên. Năm 2020 đã là năm nhuận theo dương lịch thì tức là năm nay sẽ có thêm 1 ngày đó là ngày 29/2.
Cách tính năm nhuận theo Âm lịch thì phức tạp và còn phức tạp hơn là phần tính tháng nhuận. Nếu như theo dương lịch, tháng 2 sẽ có 29 ngày thì theo Âm lịch, năm nay sẽ có 2 tháng nào đó.
Để xác định được năm 2020 hoặc một năm nào đó là năm nhuận theo Âm lịch thì ta chỉ cần lấy năm đó đem chia cho 19, nếu số dư là một trong các số 0,3,6,9 hoặc 11,14,17 thì năm đó là năm nhuận theo lịch âm. Nếu đúng theo cách tính trên thì năm 2020 là năm nhuận theo lịch âm, bởi lấy 2020 chia cho 19 sẽ dư 6.
Tuy nhiên, cách tính tháng nhuận theo lịch âm thì khó hơn nhiều. Theo các nhà lịch pháp việc tính toán này rất công phu, họ phải có kinh nghiệm tính và lập thành bảng để tuân theo. Không có một công thức tính toán đơn giản như tính năm nhuận.
Việc cúng giỗ gia tiên khi gặp năm nhuận
Năm có tháng nhuận không có hàm ý “tốt”, “xấu” gì về thời tiết, khí hậu. Do vậy cũng không thể ảnh hưởng đến vận hạn của con người hay khu vực, quốc gia rộng ra là toàn thế giới.
Có điều đối với công việc tính theo lịch âm thì Tết và ngày cúng giỗ nếu rơi vào tháng trước nhuận thì bình thường, rơi vào sau tháng nhuận phải “chờ” thêm 1 tháng nữa. Trường hợp sự kiện xảy ra vào chính tháng nhuận thì: