1. Ý nghĩa ngày giỗ đầu
Ngày giỗ đầu hay còn gọi là tiểu tường. Đây là ngày đánh dấu một năm sau khi mất của ai đó. Đã một năm trôi qua nhưng nỗi đau mất đi người thân vẫn còn đó mà thời gian chưa thể khỏa lấp được.
Khi người thân của mình không còn nữa cảm giác thực sự đau xót và tiếc thương vô hạn. Vì thế, trong ngày này những người thân trong gia đình sẽ mặc trang phục như ngày đưa tang để tưởng nhớ và cúng tế người đã khuất.
Nếu trong ngày giỗ đầu của mẹ, thì người con trai sẽ phải đáp lại những ân tình của quan khách bằng cách dùng dậy để lễ trước bàn thờ.
Trong ngày giỗ đầu, người thân sẽ chuẩn bị rất nhiều tiền vàng mã và mâm cơm cúng để dâng lên. Trước đó, họ sẽ phải dọn dẹp ngôi mộ của người đã khuất và đọc bài văn khấn ngoài mộ ngày giỗ.
2. Tại sao phải đọc văn khấn ngoài mộ ngày giỗ đầu
Trước ngày giỗ, người thân trong gia đình người đã khuất sẽ phải làm lễ ngoài mộ gọi là lễ cúng cáo giỗ. Trong lễ này, trước khi mời vong linh gia tiên, người nhà phải cúng Thần công thổ địa trước. Sau đó mới báo cáo và mời người đã khuất về hưởng giỗ vào ngày hôm sau. Mục đích của việc báo cáo Thần linh, Thổ địa là để cho phép linh hồn người đã khuất được về nhà để hưởng giỗ.
Trong ngày giỗ, mọi người trong gia đình sẽ sắm sửa đầy đủ lễ vật như hương hoa, mâm ngũ quả, mâm cơm mặn, phẩm oản để cúng tiến và mời người đã khuất về thụ hưởng. Ngoài ra, họ còn sửa soạn rất nhiều vàng mã, những vật dụng mà người đó thường xuyên sử dụng hay yêu thích khi còn sống. Tuy nhiên tư tưởng thời nay có sự tiến bộ hơn rất nhiều, người thân sắm sửa theo hình thức tượng trưng chứ không quá cầu kỳ để tránh lãng phí. Chủ yếu là thành tâm, thành kính với người đã khuất.
Tại sao phải đọc văn khấn ngoài mộ ngày giỗ đầu
3. Bài văn khấn ngoài mộ trước ngày giỗ
Việc đọc bài cúng văn khấn cần chuẩn xác để người đã khuất có thể về nhà, nhận những món đồ do người thân cúng lễ. Nguyên văn bài văn khấn ngoài mộ ngày giỗ như sau:
Con lạy chín phương trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương. Con kính lạy Hoàng Thiên Hậu Thổ Chư Vị Tôn Thần. Con kính lạy ngài Đông Trù Tư mệnh Táo phủ Thần Quân Con kính lạy các ngài Thần linh, Thổ địa cai quản trong xứ này Hôm nay là ngày … tháng … năm … Nhân ngày mai là ngày giỗ của … ( đọc rõ họ tên đầy đủ người mất) Chúng con cùng toàn thể gia quyến tuân theo nghi lễ, thành tâm dâng lễ, quả cau lá trầu, hương hoa, trà quả, đốt nén tâm hương, trước ngay án tọa Tôn thần cùng chư vị uy linh, kính cẩn tâu trình. Chúng con kính mời các vị Bản gia Thổ Công, Táo Quân, Long Mạch và các Vị Thần linh linh thiêng hiển hiện trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù hộ cho toàn gia chúng con an ninh khang thái, vạn sự tốt lành. Kính thưa các vị Thần linh, gia tiên chúng con và những vong hồn nội tộc được thờ phụng vị cùng về nơi đây cùng hâm hưởng. Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin được phù hộ độ trì.
Sau khi từ ngoài mộ trở về, người thân trong nhà người đã khuất làm lễ cúng cáo giỗ tại nhà. Mục đích là để thưa với Thần linh, Thổ công và gia tiên hai bên nội, ngoại về dự.
4. Những điều cần chú ý về đọc văn khấn trong ngày giỗ đầu
Trong ngày giỗ đầu, ngoài việc chuẩn bị lễ vật đầy đủ, mâm lễ đẹp mắt thì mọi người cần chú ý những điều sau để ngày này được diễn ra trang trọng nhất:
Theo quan niệm của ông cha ta để lại, giỗ đầu là giai đoạn đầu tiên người đã khuất được chuyển tới ngôi nhà mới vì thế nên chuẩn bị cho họ nhiều vật dụng cần thiết. Những đồ vật ở đây có thể là quần áo, giày dép, xe cộ, tiền vàng… sau khi hoàn thiện tất cả các nghi thức thì người nhà sẽ hóa vàng cho người đã mất.
Trong quá trình đọc bài văn khấn, người đọc cần tập trung đọc rõ ràng, đầy đủ bài văn khấn ngoài mộ ngày giỗ. Có như vậy, người đã khuất mới có thể trở về và hưởng thụ những gì người thân kính lễ.