Bài Khấn Cô Bơ Bông / Top 13 Xem Nhiều Nhất & Mới Nhất 9/2023 # Top Trend

Dù ai buôn bán trăm nghề Mười hai tháng sáu thì về tiệc cô!

Cô Bơ là ai?

Cô Bơ Bông (hay còn gọi là Cô Ba Thoải Cung) vốn là con Thủy Tề ở dưới Thoải Cung, được phong là Thoải Cung Công Chúa

Cô Ba Thoải Cung là Thánh cô nổi tiếng trong Tứ phủ thánh cô. Cô thường về ban lộc tình duyên, lộc chữa bệnh.

Cô Bơ là giá cô đứng thứ ba trong hàng Tứ Phủ Thánh Cô. Cô ngự đồng với trang phục trắng thanh tao, trang nhã, thắt đai hồng tạo vẻ êm dịu cho tổng quan bộ trang phục, cô Bơ đội khăn xếp thắt giải nét trắng cùng khăn hoa đẹp dịu dàng mà gợi cảm giác bồng bềnh của thoải phủ. Cô Bơ thường ngự đồng làm lễ tấu hương, cô chèo đò du ngoạn các đền các phủ, lúc an tọa cô làm phép thần để chữa bệnh cho nhân dân.

Động Đình thỉnh bóng Cô Ba Là tiên thần nữ ngự toà thoải cung Tam tòa thánh Mẫu tin dùng Phó Cô cai quản Bơ Bông Thác Hàn Trăng soi động bích gương loan Chợt trông sen trắng cá vàng rước lên Đan đài Chúa ngự tầng trên Tiên Cô giáng xuống ứng miền Thanh Hoa Lê triều có sắc hay là Hằng Nga thể nữ Nàng Ba Thác Hàn

Nghe văn cô Bơ:

Ngày tiệc chính cô Bơ?

Ngày 12.6 âm lịch là ngày rước Cô lên đền Mẫu. Nhưng ngày mất của Cô tương truyền là ngày 8/2. Nhiều nơi vẫn làm ngày tiệc Cô vào 8/2. Tuy vậy, để kỷ niệm ngày rước Cô lên đền Mẫu được coi là chính tiệc của Cô Bơ Bông.

Đền chính thờ cô Bơ hiện nay ở đâu?

Người ta cho rằng, Cô Bơ được lệnh cha giáng trần để giúp vua, đến chí kì mãn hạn thì có xe loan lên đón rước cô về Thủy Cung. Sau đó cô hiển linh giúp dân chúng ở vùng ngã ba sông, độ cho thuyền bè qua lại được thuận buồm xuôi gió vậy nên cô có danh hiệu là Cô Bơ Bông hay Cô Bơ Thác Hàn (theo tên gọi ở nơi quê nhà cô là đất Hà Trung, Thanh Hóa, ngã ba Bông bến đò Lèn).

Đền chính của Cô hiện nay là Đền Ba Bông tại xã Hàn Sơn, Hà Trung, Thanh Hóa.

Đền Cô Bơ là nơi thắng cảnh “trên bến dưới thuyền”, nơi giao của Ngũ huyện kê: “Một tiếng gà gáy năm huyện đều nghe” cũng với danh tiếng anh linh của tiên cô nên khách thập phương đến chiêm bái, cầu xin nhân duyên, khoa cử, làm ăn rất đông đúc. Thuyền bè dưới bến sông qua lại đều phải đốt vàng mã kêu cô, rồi những người đến kêu cầu đều dâng cô nón trắng hài cườm, võng lụa thuyền rồng.

Dân gian truyền tai nhau rằng, đền Cô Bơ rất linh, ai hữu sự đến kêu van cửa cô chỉ cần nhất tâm, lòng thành lễ bạc đều được như ý nên danh tiếng cô vang lừng khắp nơi nơi. Lại thêm những câu chuyện cô hiển linh lưu truyền trong dân gian càng làm cho ngôi đền trở nên linh ứng, kỳ bí và thiêng liêng, thu hút rất nhiều người đến hành hương xin cô ban lộc, độ cho sức khỏe dồi dào, vạn sự hanh thông.

Cô Bơ về ngự đồng, giá cô Bơ

Cô Bơ luôn giá ngự về đồng, già trẻ, từ đồng tân đến đồng cựu, hầu như ai cũng hầu về Cô Bơ Bông. Khi cô giáng vào ai, dù già hay trẻ thì sắc mặt đều trở nên hồng hào tươi tốt, đẹp đẽ lạ thường. Khi cô ngự đồng, cô thường mặc áo trắng, đầu đội khăn đóng (khăn vành dây) có thắt lét trắng (có khi dùng thắt dải lưng hồng) rồi cô cầm đôi mái chèo, bẻ lái dạo chơi khắp nơi.

Lúc chèo thuyền có khi có còn khoác thêm chiếc áo choàng trắng, trên khăn có cài ba nén hương, bên hông có dắt tiền đò, rồi khi chèo thuyền xong, cô lại cầm dải lụa để đi đo gió đo nước đo mây. Lúc cô an tọa người ta thường xin cô thuốc để trị bệnh, vậy nên Cô Bơ ngự về thường hay làm phép “thần phù” để ban thuốc chữa bệnh.

Một mái chèo cô chèo về Bát Hải Danh tiếng đồn cô Bơ thỏa mẫu yêu Mặt tròn ba ngấn cổ kiêu Môi son má phấn mỹ miều nết na Sông Thác Hàn ngự chốn ngã ba Thuyền bè xuôi ngược phải nhờ tay cô Cô ra tay trị bệnh hành phù Tàn nhang nước thải cô cho lại lành Cô lên tàu xuống giọng có một mình Không mây cưỡi gió tính tình ngao du Chiếc thoi cô lênh đênh qua cửa thần Phù Thuyền nan chèo quế nhật du tính tình Danh tiếng đồn cô Bơ thoải anh linh Mười hai cửa hành trong tay

Cô cứu sinh cũng lắm độ oan cũng nhiều Cô chỉ thương chúng bệnh hiểm nghèo Cô ban phù cấp thuốc bệnh đều tan thông Sám hối cô cô thương lấy đồng cùng Nỡ nào cô để cho đồng hàn vi Dẫu rằng không thương xin cô cũng yêu vi Cô mượn cầu Ô Thước, cô bắc cầu sông Ngân Cô yêu ai, xa cũng như gần Cô giận ai cách nửa bàn chân cũng lìa

Tính cách người có căn cô Bơ?

Nhìn chung, những người có căn cô Bơ, sát căn cô Bơ sẽ có tính cách giống cô Bơ, được thể hiện qua một số nhận định:

Ngoại hình thanh tú

Tâm tính và phong thái nữ tính bất kể là nam hay nữ

Tâm tình giàu lòng trắc ẩn, nhiều cảm xúc, hay hờn tủi nhưng sắc diện lại vui tươi

Diện trang phục màu trắng rất đẹp

Tình duyên có phần hơi lận đận và trắc trở

Có người ngửi mùi hương thì chao đảo, dễ bị ốp bóng

Khi dự lễ Thánh cô thì bắt đầu rưng rưng, sau đó có khi khóc tùm lum

Cô lúc sinh thời có lẽ trải nhiều mưa nắng dãi dầu nên cô thương chấm lính nhận đồng những người vất vả truân chuyên chứ không phải là con cô mà khổ, biết ra cho núi bạc non vàng,nhược bằng vô ý Cô để nhỡ nhàng mặc kệ ai.

Thần tích cô Bơ bông: Thần tích cô Bơ ghi chép trong lịch sử

Theo cuốn “Lê Triều Thần Phả Ngoại Biên” được lưu giữ tại Thái Miếu họ Lê có ghi chép về thần tích cô Bơ Bông như sau:

“Vào khoảng năm 1432, vua Lê Lợi có một đêm mộng thấy một nữ thủy thần báo mộng: “Ta là con gái vua Thủy tề đây. Nhà vua còn nhớ là nợ ta một lời hẹn ước hay không? Bây giờ nghiệp đế vương đã thành sao chưa thấy trả”.

Vua Lê Lợi giật mình tỉnh dậy mới nhớ lại chuyện cũ. Ngày xưa, vào những năm đầu khởi nghĩa, Lê Lợi bị địch đuổi đến ngã ba sông Thác Hàn ở Hà Trung thì gặp cô gái xinh đẹp, đoan trang đang tỉa ngô được cô cứu thoát. Để tỏ lòng biết ơn, nhà vua có nói với cô rằng: “Ta có một cháu trai tuấn tú, khôi ngô, văn võ song toàn. Sau này kháng chiến thành công ta sẽ gả cháu ta cho cô”.

Người mà Lê Lợi nhắc đến chính là tướng quân Lê Khôi, cháu trai của Lê Lợi (Tướng Lê Khôi chính là một trong các hiện thân của Quan Hoàng Mười được thờ tại đền Củi ngày nay). Cô gái ấy chính là hiện thân của Cô Bơ. Tương truyền, sau thắng lợi, vua Lê Lợi có quay lại tìm cô gái nhưng không thấy. Như vậy lời hứa gả cô cho tướng Lê Khôi đã không được thực hiện.

Sau giấc mơ, biết cô gái tỉa ngô nơi xưa chính là con gái vua Thủy tề, hiện thân lên cõi trần để giúp vua xây dựng nghiệp lớn, Lê Lợi đã phong cô là “Thượng Đằng Thần” và cho xây dựng đền để tưởng nhớ công lao của Cô.”

Thần tích cô Bơ qua các dị bản dân gian

Ngoài ra, còn có các dị bản khác như:

“Vào thời mới khởi nghĩa, có một lần Lê Lợi bị giặc đuổi đến ngã ba Thác Hàn thì gặp một cô gái đang tỉa ngô. Cô đã lấy quần áo nông dân cho Lê Lợi mặc giả làm anh trai cùng tỉa ngô. Vì thế, Lê Lợi đã thoát cuộc truy đuổi. Lê Lợi rất biết ơn cô gái và có hẹn sau này chiến thắng sẽ đón cô về cung phong công và phong phi tử. Tuy nhiên, sau này khi kháng chiến thành công, Lê Lợi cho người về đón thì được biết cô gái vẫn một lòng kiên trinh chờ đợi cho đến khi thác hóa. Cô gái còn có công lớn trong việc vận chuyển quân lương, quân lính của Lê Lợi trong suốt cuộc khởi nghĩa.”

Huyền tích về cô Bơ sau khi thác hoá

Bên cạnh đó, để ghi tạc công đức của Cô, dân gian còn lưu truyền một số huyền tích khác nói về công trạng của Cô Bơ Hàn Sơn sau khi người thác hóa:

“Vào đầu triều đại Vua Lê Thánh Tông (1460 – 1497), thái úy Lê Thọ Vực, được giao trấn giữ biên ải Ba Bông. Trong một trận chiến kéo dài, tình thế nguy cấp. Đêm đó. Lê Thọ Vực đã mơ thấy một tiên nữ mặc xiêm y trắng trên mây giáng xuống ngã Ba Bông, rẽ nước bước lên kiệu võng mà nói rằng: “Hãy lui quân về Nhị Sơn hạ thủy mà vây hãm, lên núi Thạch Bàn mà cầu Mẫu thoải tất ứng linh”.

Theo lời, Lê Thọ Vực đã dẫn quân xuôi về Thác Hàn Sơn dâng lễ cầu Mẫu rồi bố trí quân binh mai phục. Ứng báo của Mẫu cho kế phá giặc là lấp đá chặn dòng, lấy thủy triều dâng, làm nghi binh nhử giặc vượt qua bãi đá ngầm, khi nước thủy triều xuống thì tổng lực phản công, thuyền giặc rút chạy bị vấp vào bãi đá ngầm, lật nhào chìm đắm rất nhiều, quân mai phục đổ ra đánh úp, quân giặc chết nhiều vô kể và thất bại thảm hại, không còn dám quấy nhiễu nữa. Để đáp lại ân đức của thánh thần, tướng quân Lê Thọ Vực tâu vua, vua Lê cho lập đền thờ Cô Bơ và đền thờ mẫu Đệ Tam ở vùng này.”

Tổng hợp

Cô Bơ hay còn gọi là C ô Bơ Thoải Phủ hay Cô Ba Thoải Phủ, là vị Thánh cô linh thiêng bậc nhất hệ thống Tứ Phủ Thánh cô tại Việt Nam. Cô được nhân dân kính trọng và thờ cúng tại đền Ba Bông thuộc Hà Trung, Thanh Hóa.

Có rất nhiều câu chuyện được lưu truyền về việc cô Bơ là ai. Tương truyền, cô Bơ là con gái Vua Thủy Tề dưới Thủy Cung. Cũng có tài liệu ghi chép rằng, cô là con gái của Long Vương, hầu cận cho Đức Vương Mẫu. Cô được giáng sinh xuống trần thế vào thời Lê Trung Hưng. Thần tích về sự giáng sinh của cô được lưu truyền rằng, Đức Thái Bà nằm mộng thấy một thiếu nữ xinh đẹp, thướt tha bội phần, diện xiêm y trắng tới dâng Đức Bà một viên ngọc quý rồi nói rằng mình vốn là Thủy Cung Tiên Nữ giáng hạ đầu thai giúp vua cứu nước. Sau đó, vào ngày 8/2, Đức Thái Bà thụ thai và sinh ra một cô con gái nhan sắc hơn người, mười phân vẹn mười như khi chiêm bao. Khi sanh cô, trời mây trên cao bỗng uốn lượn không ngừng, Thủy cung nhã nhạc cũng vang lên khiến Đức Thái Bà tin về lời báo mộng khi xưa và chắc hẳn con mình là tiên nữ hạ phàm, sau này sẽ có thể ra tay phù đời.

Quả là như vậy, cô lớn lên xinh đẹp khác người, lại giỏi văn thơ đàn hát, được Đức Thái Bà hết mực yêu thương bảo ban. Khi nhà nước bị giặc Minh đô hộ, cô cùng thân mẫu tạm lánh vào xứ Hà Trung, Thanh Hóa, gần ngã Ba sông Thác Hàn. Sử sách khi lại, cô đã có công giúp vua Lê Lợi trong việc kháng quân Minh trong những ngày đầu của cuộc khởi nghĩa, sau này còn linh ứng giúp vua Lê trong công cuộc Phù Lê Dẹp Mạc.

Điển tích ghi lại như sau: trong những ngày đầu kháng chiến, lực lượng quân ta vẫn rất yếu và thường xuyên bị địch truy đuổi. Một lần khi vua Lê bị địch đuổi đến ngã ba sông Thác Bờ, vua đã gặp cô Bơ đang tỉa ngô liền xin cô giúp đỡ. Cô Bơ lập tức đóng giả vua Lê thành anh trai mình, đưa quần áo thường cho nhà vua, chôn Hoàng bào dưới ruộng ngô và giả vờ đang tỉa ngô. Nhờ vậy, nhà vua thoát khỏi sự truy đuổi của quân địch. Vua rất cảm kích tấm lòng của cô, hẹn ngày sau khi đại thắng khải hoàn sẽ rước cô về Triều đình phong công cho cô đồng thời phong cô làm phi tử. Cô vẫn tận tâm hết lòng giúp đỡ quân vua Lê bằng cách bí mật chở quân sĩ, lương thực phẩm qua sông, … Đến ngày đại thắng khải hoàn, nhà vua nhớ về cô gái năm xưa đã từng giúp đỡ mình và lời hứa với cô, liền sai quân đến đón. Nhưng cô Bơ đã thác tự từ bao giờ. Có người kể rằng, cô đến lúc thác tự vẫn kiên trinh một lòng chờ đợi mà không kết duyên với ai. Cũng có bô lão nói rằng, cô đã trở về Thủy Cung sau khi giúp vua dẹp giặc. Sau này, cô vẫn thường hiển linh giúp đỡ người dân ở cùng ngã ba sông, độ thuyền bè qua sông thuận buồm xuôi gió. Nhân sinh ai gặp điều trắc trở đến van cửa Cô Bơ đều được Cô phù hộ như ý. Cô được dân chúng phong danh Cô Bơ Bông hoặc Cô Bơ Thác Hàn.

Theo tâm linh, khi chào đời ai ai cũng đều có linh hồn nhập xác. Mỗi linh hồn có những đặc điểm, tính cách hay nhiệm vụ khác nhau. Người Việt luôn quan niệm mọi việc trên thế gian đều tuân theo số mệnh và quy luật nhân quả. Những người có căn cô Bơ có số mệnh được định sẵn là hầu thánh để làm lính, làm đồng. Nhìn chung, những người này sẽ có tính cách giống cô Bơ, được thể hiện qua một số nhận định:

Ngoại hình nhẹ nhàng thanh thoát

Tâm tính và phong thái nữ tính bất kể là nam hay nữ

Tâm tình giàu lòng trắc ẩn, nhiều cảm xúc, hay hờn tủi nhưng sắc diện lại vui tươi

Diện trang phục màu trắng rất đẹp

Tình duyên lận đận và trắc trở

Khi dự lễ Thánh cô thì bắt đầu rưng rưng, sau đó có khi khóc tùm lum

Vị trí Đền Ba Bông thờ cô Bơ – Cách di chuyển đến đền Ba Bông

Lại theo quê quán của cô, đền cô Ba Bông ngự tại xã Hà Sơn, huyện Hà Trung, tỉnh Thanh Hóa, gần ngã ba bến Đò Lèn. Trước kia, vào những năm 1940, giặc Nhật đã tàn phá đền cô Bơ. Sau này, ngôi đền đã được tôn tạo lại và được cấp chứng nhận Di tích lịch sử cấp quốc gia. Nơi đây được coi là cõi “trên bến dưới thuyền”, đông đúc nhộn nhịp người dân sinh sống và khách đến kêu cầu. Đền thờ cô Bông nay đã tu sửa nên du khách thập phương có thể hành hương tới đền Ba Bông một cách thuận tiện.

Tại bến xe Nước Ngầm hay bến xe Giáp Bát, bạn bắt xe khách về Hà Trung,Thanh Hóa. Đến bến xe tại Hà Trung, bạn bắt xe tới Đền cô Bơ cách đó khoảng 5km. Thời gian di chuyển dự kiến là 3h.

Hoặc bạn có thể đi tàu hỏa chặng Ga Hà Nội – Ga Đỏ Lèn. Khi xuống tại Ga Đỏ Lèn, bạn bắt xe đến đền Ba Bông cách đó khoảng 10km. Thời gian di chuyển dự kiến là 4h.

Lộ trình di chuyển đến đền Ba Bông bằng ô tô – thời gian di chuyển dự kiến là 2h30′:

ĐCT20 tại Hạ Đình từ Nguyễn Trãi/QL6 – Nhập vào ĐCT20 – ĐCT Hà Nội – Ninh Bình/ ĐCT01(Phí cầu đường) – cao tốc Ninh Bình – Hà Nội (Phí cầu đường) – rẽ vào quốc lộ 1A(Phí cầu đường) – QL217 – Đền tả sông Lèn – Đền cô Bơ

Ngày 12/6 hằng năm được lựa chọn làm ngày tiệc Tứ Phủ của cô Bơ Bông. Với danh tiếng linh thiêng của cô, rất nhiều du khách thập phương đã hành hương tới Đền cô Bơ để tham quan, chiêm báo, cầu xin nhân duyên. Thuyền bè qua lại trên sông phải đốt vàng mã và kêu tên cô.

Khi cô Bơ ngự về đồng, cô thường diện áo trắng, đầu đội khăn đóng có thắt lét màu trắng (có khi là dải lưng hồng) rồi dạo trên sông, hồ bằng đôi mái chèo. Lúc này, có khi cô mặc thêm áo khoác trắng, trên khăn cài 3 nén hương,bên hông thắt tiền đi đò. Sau khi kết thúc cuộc dạo chơi, cô sẽ dùng dải lụa để đo gió đo mây. Khi cô ngự về thường làm phép ban thuốc trị bệnh. Vì vậy, khi cô an tọa, người ta lại đến xin cô thuốc để chữa bệnh.

Nhang thơm một triện,trống điểm ba hồi

Đệ tử con, dâng bản văn mời

Dẫn sự tích thoải cung công chúa

Tiền duyên sinh ở: thượng giới tiên cung

Biến hóa lên về Động Đình trung

Thác sinh xuống, con vua thoải tộc

Điềm trời giáng phúc, thoang thoảng đưa hương

Mãn nguyệt liền, hoa nở phi phương

Da tựa tuyết ánh hường tươi tốt

Hoa cười ngọc thốt, nét ngọc đoan trang

Áo trắng hoa, chỉnh triện dung nhan

Tươi vẻ ngọc diện càng tươi sáng

Tóc mây hương thoảng, da trắng lạ lùng

Điểm yên chi, má đỏ hồng hồng

Đôi mắt phượng lóng la lóng lánh

Tai đeo vàng cánh chân dận hài hoa

Điệu lưng ong dáng ngọc thướt tha

Chuỗi tràng mạng kim sa đài các

Mỗi ngày một khác, vẻ đẹp quá ưa

Áo bạch bào phơn phớt hương đưa

Chiếc lồng cổ hây hây xạ nức

Động lòng quân tử trạnh dạ văn nhân

Nói về tài cô tài vẹn mười phân

Nói về sắc mười phần nhan sắc

Áo hoa quần trắng, tóc phượng lưng ong

Chỉnh chiện thay nhan sắc não nùng

Vịnh thơ phú ngân nga đàn hát

Phấn nhồi má hạc, sáp điểm mày ngài

Cô mặc áo màu phơn phớt lòng trai

Hài mỏ phượng khoan thai chân bước

Đàn cầm thánh thót dạo khúc năm cung

Văng vẳng nghe tiếng nhạc lạ lùng

Điểm đót nhẹ giục lòng quân tử

Ba ngàn tiên nữ trăm ả theo hầu

Người vui mừng sắm sửa trầu cau

Kẻ hầu hạ nâng khăn sửa túi

Éo le cô nhiều lỗi cách điệu trăm phần

Người thanh tân nết cũng thanh tân

Người lịch sự thêm càng lịch sự

Hằng Nga tiên tử cung quế Quảng Hàn

Vấn khăn chầu áo ngự điểm trang

Lược ngà chải, gương loan điểm đót

Khăn hồng chau chuốt chuỗi ngọc lưu ly

Vẻ thướt tha tính nết nhu mỳ

So mọi vẻ cầm kỳ thi họa

Truyền chim nhắn cá trăm sự đinh ninh

Gẩy đàn ca tang tính tang tình

Tiếng thánh thót giọng loan to nhỏ

Phỉ lòng trăng gió hội ngộ bạn tiên

Chốn Ba Bông cảnh sắc thiên nhiên

Non nọ nước ấy miền sơn thuỷ

Ấy mong tri kỷ gió lạnh sương rơi

Khen trăng già sao khéo trêu ngươi

Tiên thượng giới, bạn người hạ giới

Hoa đào còn đợi, sao thấy gió đông

Đợi rồi mong nào đã phỉ lòng

Riêng chỉ đẻ tấc lòng bối rối

Gió trăng đã trải quý tộc thiết tha

Bỗng hay đâu non nước la đà

Cánh chim nhạn cao xa bay bổng.

Thần phù chỉ núi núi tan

Chỉ sông sông cạn chỉ ngàn ngàn bay

Thần phù gọi gió thét mây

Ấn thiêng quyết lĩnh ra tay khảo trừ

Thần phù tay ấn có dư

Lĩnh của Phật tổ đem về giúp dân

Nước thời lấy ở Sông Ngân

Đem về mà uống sạch không thay là

Có tà cô trục tà ra

Một là khí huyết hai là tà tinh

Trừ yêu yêu hiện nguyên hình

Tàn nhang nước thải cứu sinh cho đồng

Cô thời hóa phép thần thông

Tiếp lộc cho đồng cứu trợ bệnh nhân

Chữ rằng thánh giáng lưu ân

Thánh cô lưu phúc thiên xuân thọ trường.

Hàn Sơn tụ khí chung linh

Có Cô Ba Thoải giáng sinh phù đời.

Hỡi ai đi ngược về xuôi,

Sông bao nhiêu nước ơn người bấy nhiêu.

Nhớ xưa tích cũ Lê triều,

Có cô Ba Thoải mĩ miều thanh xuân.

Khăng khăng lắm vững cơ trần,

Phò Lê diệt Mạc, bao lần xông pha

Ba Bông chốn ấy quê nhà

Vì đời vững lái vượt qua thác ghềnh.

Thuyền nan rẽ sóng xung xinh,

Đón người vì nước vì tình non sông.

Hàn Sơn, Phong Mục, Ba Bông,

Ấy nơi đón khách thoát dòng gian nguy

qua cơn binh lửa bất kỳ,

Ngọc chìm đáy nưóc cô về thuỷ cung

Hoa đào còn đợi gió đông,

Xót người thục nữ, khăn hồng chưa trao.

Vẻ thanh giá ngọc càng cao,

Biết đâu quân tử mà trao duyên hài.

Nương dâu một phút biến giời

Bụi trần rũ sạch ra người cung tiên

Thuyền bè xuôi ngược các miền

Nhớ ơn công đức lập đền khói nhang

Lê triều sắc tặng ra ban

Anh hùng nghiêu nữ trung can muôn đời

Dẫu rằng nước chảy hoa trôi

Sông kia dù cạn ơn người còn ghi

Đêm thanh hiện giữa Thác Hàn

Tay tiên cô gảy cung đàn nam thương

Độ người cách trở viễn phương

Bắc cầu Chức Nữ, Ngưu lang đợi chờ

Thuận dòng lá thắm đề thơ

Kẻ mong trực tiếp người chờ có khi

Ba Bông biến hiện đi về

Trăng thanh gió mát canh khuya bán hàng

Nào là kẻ Bắc người Nam

Cầu sao được vậy về đền Ba Bông

Hài cườm nón trắng tiến dâng

Tôn nhang phụng sự dốc lòng không sai

Biết ra ban lộc tiếp tài

Buôn may bán đắt gặp người gặp duyên

Ai mà bất chứng đảo điên

Nắm bạc nhiều tiền cũng đổ ra sông

Thương ai chấm lính nhận đồng

Hiếu trung trọn vẹn tam tòng đảm đang

Thưong ai núi ngọc non vàng.

Giận ai cô để nhỡ nhàng bể khơi

Giận thời uống nước cầm hơi

Khi mê khi tỉnh khi chơi khi cười

Bệnh làm tựa thể giếng khơi

Mênh mông lai láng biết trời phưong nao

Dò sông sông chẳng đủ sào

dò bể bể rộng trời cao mấy tầng

Xem ra mới biết Sự lòng

Tìm về Thoải phủ Ba Bông, Thác Hàn

Kim ngân, sớ điệp lập đàn

Dâng văn kiều thỉnh Thác Hàn Ba Bông

Thuyền rồng nón trắng tiến dâng

Khăn điều áo thắm tiền trăm, trầu trình

Hình nhân lốt trắng xinh xinh

Cứu cho lại được yên lành như chơi

Canh ba biến hiện ra người

Chiếc thoi bán nguyệt chèo chơi giữa dòng

Thác hàn tới ngã Ba Bông

thuận buồm xuôi gió thong dong đi về

Bầu trăng túi gió đè huề

Khi chơi Phố Cát lúc về Đền Dâu

Dù ai buôn bán đâu đâu

Mười hai tháng sáu rủ nhau mà về

Dù ai buôn bán trăm nghề

Mười hai tháng sáu thì về Ba Bông

hài cườm nón trắng tiến dâng

Lâm râm khấn nguyện chứng tâm lòng thành

Cô bơ công chúa hách danh

Mười hai cửa bể quyền hành trong tay

Thủy Cung hội yến đêm ngày

Có lệnh mẫu gọi cô về ngay Thác Hàn.

Bốn phương bể lặng sông trong

Thảnh thơi lầu ngọc vua phong ấn vàng

Mẫu đương ngự long sàng giấc điệp

Phút mộng thần bỗng thấy chiêm bao

Hạt châu dâng trước ngai vàng

Rằng vâng sắc chỉ cô Bơ nàng giáng sinh

Thượng tuần đỉnh tháng hai mồng tám

Bỗng trên trời nổi áng mây xanh

(Trung tuần đỉnh mười hai tháng sáu

Bỗng trên trời nổi dấu mây xanh)

Thuỷ cung nhã nhạc tập tành

Rõ ràng cô Bơ Thoải giáng sinh phàm trần

Mẫu trông thấy mười phần nhan sắc

Quả như là trong giấc chiêm bao

Phấn son tô điểm má đào

Anh hùng tài tử lối vào cung tiên

Dẫu lá ngọc mình vàng chẳng quý

Mượn non nhân nước trí làm vui

Canh ba biến hiện lên người

Chiếc thoi bán nguyệt chèo bơi giữa dòng

Thác Hàn tới ngã Ba bông

Thuận buồm xuôi gió thong dong đi về

Bầu trăng túi gió đè huề

Khi chơi Phố Cát lúc về Đền Dâu

Dù ai buôn bán đâu đâu

Mười hai tháng sáu rủ nhau mà về

Dù ai buôn bán trăm nghề

Mười hai tháng sáu thì về Ba Bông

hài cừom nón trắng tiến dâng

Lâm râm khấn nguyện chứng tâm lòng thành

Cô bơ công chúa hách danh

Mừoi hai cửa bể quyền hành trong tay

Thủy Cung hội yến đêm ngày

có lệnh mẫu gọi cô về ngay Thác Hàn

Trời Nam Hải mây lồng năm sắc,

Cõi Bắc Sơn vằng vặc trăng sao.

Bốn mùa hoa nở Đông Đào,

Có cô Bơ Thoải tiền triều hiển linh.

Tóc mườn mượt rung rinh bóng liễu,

Thẳng đường ngôi, thẳng chiếu trần gian.

Cong cong nét liễu nằm ngang,

Long lanh mắt phượng lồng gương đôi hình.

Vẻ xinh xinh da ngà điểm tuyết,

Má hồng hồng vẻ nguyệt tô son .

Thanh xuân đương độ trăng tròn,

Mày ngang bán nguyệt dương đình nở hoa.

Áo mớ ba chân hài mỏ phương,

Lưọc đồi mồi, nhẫn nhọc luồn tay.

Gương soi phấn điểm ai tày,

Cổ đeo chàng hạt, đôi tai hoãn vàng.

Vẻ dịu dàng,càng thêm linh hiển,

Cô về đồng, phán chuyện xa xôi.

Vân du góc biển, chân trời

Thông mây cưỡi gió cứu người trần gian

Đêm đêm ngồi tựa hiên loan

Tay tiên cô gảy cung đàn nam thương

Độ người cách trở viễn phương

Bắc cầu Chức Nữ Ngưu Lang đợi chờ

Thuận dòng là thắm đề thơ

Kẻ mong trực tuyết người chờ cung phi

Thiên đình định nhật chí kỳ

Xe loan đón rước cô về Thủy cung

Hoa đào còn đợi gió đông

Đợi người quân tử tơ hồng cô trao

Vẻ thanh giá ngọc càng cao

Biết đâu quân tử mà trao duyên hài

Nhớ lời mẫu gọi cô lên

Một phen gắn bó hai phen hẹn hò

Dạy cô điều nhỏ tiếng to

Hương thơm ngat ngắt thơm tho lạ lùng

Cô thương lấy ghế cô cùng

Bể sầu chưa cạn thủy cung chưa về

Cô vân ảm đạm chiều hè

Muôn dân thành thị thôn quê ơn người

Ai hùng nữ kiệt ai ơi

Uy linh quét sạch bầu trời sáng trong

Chấm đồng cô lại thương đồng

Lỡ nào cô để cho đồng hàn vi

Không thương ắt cũng nên vì

Lẽ nào cô lại chấp chi lạng vàng

(Xin cho đệ tử có khi lạng vàng)

Có công phật thánh gia ban

Mượn cầu ô thước bắc đường sông Ngân

Thương ai xa mấy cũng gần

Giận ai cách nửa bản chân cũng lìa

Đèn dầu thắp ngọn đèn khuya

Canh ba giờ tý cô về bảo ngay

Tham sân tam nghiệp đọa đày

Gian tham xảo trá tháng ngày nhuộm nhơ

Trần gian có biết bao giờ

Mê mê sảng sảng trói vò chân tay

Chiêm bao mộng hiện đêm ngày

Báo cho mà biết cô rày không tha

Phải mau sám hối Bơ tòa

Kim ngân sớ điệp lẵng hoa ba mầu

Muốn sang thời phải bắc cầu

Muốn ăn quả ngọt bảo nhau vun trồng

Cô về thưởng lộc ban công

khuông phù đệ tử hanh thông đời đời

Nhất tâm tin tưởng phật trời

Cao xanh đâu lỡ phụ người nhất tâm

Chữ rằng phật giáng lưu ân

Thần giáng lưu phúc thiên xuân thọ trường

Dưới Động Đình hoa rơi lai láng

Cửa rèm châu thấp thoáng bóng trăng

Đời Lê Thái Tổ trung hưng

Anh linh ra sức Liễu Thăng hàng đầu

Lệnh khoa màu theo quan sứ giả

Chọn ngày lành giáng hạ thần tôn

Ra vào ngọc điện kim môn

Danh thơm ngoài cõi tiếng đồn trong cung

Đức Mẫu Vương có lòng quảng đại

Phong cô làm công chúa thoải cung

Ngọt ngào nổi dấu thiên hương

Phấn son chải chuốt áo vàng trai lơ

Bậc thần nữ phong cô nhan sắc

Vẻ khuynh thành nhất mực trần gian

Hây hây má phấn tựa hương

Mặt hoa đầy đặn trán vuông chữ điền

Vẻ thiên nhiên hình dung tầm thước

Gót hài hoa càng bước càng xinh

Đã nên quốc sắc khuynh thành

Mày ngang bán nguyệt rành rành tựa hoa

Áo mớ ba chân hài mỏ phượng

Lược đồi mồi nhẫn ngọc luồn tay

Gương soi phấn điểm nào tày

Cổ đeo chàng mạng đôi tai hoãn vàng

Nét dịu dàng lại càng vinh hiển

Giá ngự đồng phán chuyện xa xôi

Thông chi dưới bể trên trời

Lầu son phủ tía cô ngồi thảnh thơi

Lúc nhàn hạ lên chơi tỉnh Bắc

Kén được đồng nhan sắc nết na

Thiên triều bồng báo trải qua

Quỳnh Lôi thẳng tới Thổ Hà Vạn Vân

Trải phủ Thuận qua đền Dâu Khám

Tới đền Ghềnh xuống trạm Hoàng Mai

Có phen đi hán đi hài

Qua đền Cổ Vũ Hàng Gai Hàng Bè

Trở ra về Hàng Buồm Phố Khách

Gặp Minh hồng khúc khích cười reo

Rong chơi Cầu Gỗ Hàng Đào

Trở về Hàng Bạc lại vào Phúc Tân

Tháng hai hội đền Dầm đền Sở

Ninh xá từ Đại Lộ đức Ông

Nhởn nhơ đứng mũi thuyền rồng

Khuyên luyện thanh đồng chầu chực dâng hoa

Lại trở ra cô về đền Sét

Xuống Bạch Mai bái yết chùa Vua

Dạo chơi Trưng Trắc Hai bà

Đức Viên Hoà Mã ,lại ra Tây Hồ

Có phen dạo khắp thành đô

Qua phủ Tây Hồ về tới Chân Tiên

Mời Cô trắc giáng bản đền

Phù hộ đệ tử thiên niên thọ trường

Thuyền lan rước Mẫu qua sông

Độ muôn dân trăm họ thoát vòng gian nan

Nổi tiếng hò khoan (khoan khoan dô khoan)

Chân bước xuống thuyền) (khoan khoan hò khoan)

Chèo mở lái ra (khoan khoan dô khoan)

Hàn Thác chèo ra

Về Phủ Giáp Ba

Chèo về đền chính

Chèo ra Công Đồng

Chèo về Phủ Bóng

Cho tới đền Gôi

Tới nơi đền Lộ

Đền Dầm,đền Sở

Tới Ninh Xá từ

Đại lộ Đức Ông

Cô Bơ vui chơi

Đứng mũi thuyền rồng

Yêu mến thanh đồng

Lễ vật dâng hoa

Cô lại chèo ra

Về đền Cây Quế

Qua cửa Xích Đằng

Về đền Lảnh Giang

Bái yết Quan Đệ Tam

Rồi ngược dòng sông

Tới chùa Bồ Đề

Ghé qua đền Ghềnh

Chầu đức Mẫu Thoải

Lại đến đền Chầu

Chầu Đệ Tứ Khâm Sai

Qua cửa đền Rừng

Đền Rừng,đền Núi

Qua đền Cửa Sông

Yên Định,Thái Mỗ

Chèo về đền đây

Tới phủ tới đền

Đền xinh cảnh lịch

Bốn mùa phong quang

Thuyền rằng thuyền ai

Lơ lửng bên giang

Thuyền Cô Bơ Thoải

Rước Mẫu sang đền này

Tới bến cô ơi

Xin cô gác mái chèo bơi cô lên đền.

Tứ phủ công đồng đã được công nhân là di sản văn hóa phi vật thể của nước nhà. Bài văn khấn thay lời con nhang, đệ tử gửi lời cầu xin, mong muốn của mình đến các mẫu, các quan, các cô, các cậu ở trên soi sét tại bản đền bản điện. 

Văn khấn cô Bơ Bông

Cô Bơ Bông hay còn gọi là Ba Thoải Cung ngự đồng thường mặc áo trắng, đầu đội khăn đóng (khăn vành dây) có thắt lét trắng. Cô về cầm đôi mái chèo, bẻ lái dạo chơi, ngắm cảnh lạc thú khắp nơi. Khi cô chèo thuyền có khoác thêm chiếc áo choàng trắng, trên khăn có cài ba nén hương, bên hông có dắt tiền đò. Sau khi chèo thuyền xong, cô cầm dải lụa để đi đo gió đo nước đo mây. Lúc cô an tọa người ta thường xin cô thuốc để trị bệnh. Vậy nên Cô Bơ ngự về thường hay làm phép “thần phù” để ban thuốc chữa bệnh.

Văn khấn cô Bơ Bông cho tín đồ con nhang, đệ tử

“Nhang thơm một triện,trống điểm ba hồi

Đệ tử con, dâng bản văn mời

Dẫn sự tích thoải cung công chúa

Tiền duyên sinh ở: thượng giới tiên cung

Biến hóa lên về Động Đình trung

Thác sinh xuống, con vua thoải tộc

Điềm trời giáng phúc, thoang thoảng đưa hương

Mãn nguyệt liền, hoa nở phi phương

Da tựa tuyết ánh hường tươi tốt

Hoa cười ngọc thốt, nét ngọc đoan trang

Áo trắng hoa, chỉnh triện dung nhan

Tươi vẻ ngọc diện càng tươi sáng

Tóc mây hương thoảng, da trắng lạ lùng

Điểm yên chi, má đỏ hồng hồng

Đôi mắt phượng lóng la lóng lánh

Tai đeo vàng cánh chân dận hài hoa

Điệu lưng ong dáng ngọc thướt tha

Chuỗi tràng mạng kim sa đài các

Mỗi ngày một khác, vẻ đẹp quá ưa

Áo bạch bào phơn phớt hương đưa

Chiếc lồng cổ hây hây xạ nức

Động lòng quân tử trạnh dạ văn nhân

Nói về tài cô tài vẹn mười phân

Nói về sắc mười phần nhan sắc

Áo hoa quần trắng, tóc phượng lưng ong

Chỉnh chiện thay nhan sắc não nùng

Vịnh thơ phú ngân nga đàn hát

Phấn nhồi má hạc, sáp điểm mày ngài

Cô mặc áo màu phơn phớt lòng trai

Hài mỏ phượng khoan thai chân bước

Đàn cầm thánh thót dạo khúc năm cung

Văng vẳng nghe tiếng nhạc lạ lùng

Điểm đót nhẹ giục lòng quân tử

Ba ngàn tiên nữ trăm ả theo hầu

Người vui mừng sắm sửa trầu cau

Kẻ hầu hạ nâng khăn sửa túi

Éo le cô nhiều lỗi cách điệu trăm phần

Người thanh tân nết cũng thanh tân

Người lịch sự thêm càng lịch sự

Hằng Nga tiên tử cung quế Quảng Hàn

Vấn khăn chầu áo ngự điểm trang

Lược ngà chải, gương loan điểm đót

Khăn hồng chau chuốt chuỗi ngọc lưu ly

Vẻ thướt tha tính nết nhu mỳ

So mọi vẻ cầm kỳ thi họa

Truyền chim nhắn cá trăm sự đinh ninh

Gẩy đàn ca tang tính tang tình

Tiếng thánh thót giọng loan to nhỏ

Phỉ lòng trăng gió hội ngộ bạn tiên

Chốn Ba Bông cảnh sắc thiên nhiên

Non nọ nước ấy miền sơn thuỷ

Ấy mong tri kỷ gió lạnh sương rơi

Khen trăng già sao khéo trêu ngươi

Tiên thượng giới, bạn người hạ giới

Hoa đào còn đợi, sao thấy gió đông

Đợi rồi mong nào đã phỉ lòng

Riêng chỉ đẻ tấc lòng bối rối

Gió trăng đã trải quý tộc thiết tha

Bỗng hay đâu non nước la đà

Cánh chim nhạn cao xa bay bổng.”

Thần tích cô Bơ Bông

Sổ sách ghi chép lại thần tích về cô Bơ Bông như sau: Cô Bơ Bông hay còn gọi là cô Ba Thoải Cung vốn là con gái Vua Thủy Tề. Cô được sắc phong là Thoải Cung Công Chúa. Sau này, Cô được giáng sinh vào thời Lê Trung Hưng. Cô có công giúp vua Lê Lợi trong những những ngày đầu khởi nghĩa trong cuộc chiến chống giặc ngoại xâm. Sau này, sau khi cô hóa, cô còn linh ứng giúp vua lê trong cuộc diệt Mạc phù Lê.

Văn khấn cô Bơ Bông cho tín đồ con nhang, đệ tử

Trong những năm đầu khởi nghĩa, quân ta yếu thế về lực lượng, thường xuyên bị địch càn quyets. Trong một lần Lê Lợi bị địch đuổi đến ngã ba sông Thác Hàn ở Hà Trung đã gặp Cô Bơ đang tỉa ngô. Ngài liền ngỏ ý xin cô giúp đỡ. Cô bảo người lấy quần áo nông dân mặc vào, còn áo bào thì đem vùi xuống dưới ruộng ngô rồi cũng cô xuống ruộng giả như đang tỉa ngô. Khi ấy giặc cũng vừa kéo tới. Chúng hỏi cô có thấy ai chạy qua đây. Cô đã trả lời chỉ có cô và anh trai đang tỉa ngô.Như vậy giặt mới bỏ đi.

Lê Lợi cảm thấy biết ơn và quý trọng cô, hẹn ngày sau đại thắng khải hoàn sẽ rước cô về Triều Đình phong công và phong cô làm phi tử. Những ngay sau đó, cô ba Bông cũng bí mật chèo thuyền trên ngã ba sông, chở quân sĩ, có khi là chở cả quân nhu quân lương.

Nhiều tích lưu truyền lại rằng Cô Bơ thừa lệnh Vua Cha giáng trần để giúp vua chống giặc. Đến khi giặc rút nước yên, có xe loan lên đón rước cô về Thủy Cung.Sau đó, cô vẫn hiển linh nơi ngã ba sông, độ cho thuyền bè qua lại được thuận buồm xuôi gió vậy nên cô còn có danh hiệu là Cô Bơ Bông (do tích cô giáng ở ngã ba sông) hay Cô Bơ Thác Hàn (theo tên gọi ở nơi quê nhà).

Dù già hay trẻ nếu được cô giáng vào thì sắc mặt đều trở nên hồng hào tươi tốt, đẹp đẽ lạ thường. Vì theo quan niệm nguyên xưa Cô Bơ Bông hầu cận Mẫu Thoải, lại theo sự tích nơi quê nhà cô là ở đất Hà Trung, Thanh Hóa, ngã ba Bông bến đò Lèn nên đền cô được lập ở đó, gần đền Mẫu Thác Hàn (chính là Mẫu Thoải), gọi tên là Đền Cô Bơ Bông thuộc xã Hà Sơn, huyện Hà Trung, tỉnh Thanh Hóa. Ngày trước, đường đi vào rất khó khăn. Tuy nhiên, hiện giờ đã đơn giản hơn nhiều do được tu sửa.

Tứ phủ công đồng đã được công nhân là di sản văn hóa phi vật thể của nước nhà. Bài văn khấn thay lời con nhang, đệ tử gửi lời cầu xin, mong muốn của mình đến các mẫu, các quan, các cô, các cậu ở trên soi sét tại bản đền bản điện. Cùng chonnamsinhcon.com tìm hiểu văn khấn cô Bơ Bông như thế nào nhé.

VĂN KHẤN CÔ BƠ BÔNG

Cô Bơ Bông hay còn gọi là Ba Thoải Cung ngự đồng thường mặc áo trắng, đầu đội khăn đóng (khăn vành dây) có thắt lét trắng. Cô về cầm đôi mái chèo, bẻ lái dạo chơi, ngắm cảnh lạc thú khắp nơi. Khi cô chèo thuyền có khoác thêm chiếc áo choàng trắng, trên khăn có cài ba nén hương, bên hông có dắt tiền đò. Sau khi chèo thuyền xong, cô cầm dải lụa để đi đo gió đo nước đo mây. Lúc cô an tọa người ta thường xin cô thuốc để trị bệnh. Vậy nên Cô Bơ ngự về thường hay làm phép “thần phù” để ban thuốc chữa bệnh.

Văn khấn cô Bơ Bông cho tín đồ con nhang, đệ tử

“Nhang thơm một triện,trống điểm ba hồi

Đệ tử con, dâng bản văn mời

Dẫn sự tích thoải cung công chúa

Tiền duyên sinh ở: thượng giới tiên cung

Biến hóa lên về Động Đình trung

Thác sinh xuống, con vua thoải tộc

Điềm trời giáng phúc, thoang thoảng đưa hương

Mãn nguyệt liền, hoa nở phi phương

Da tựa tuyết ánh hường tươi tốt

Hoa cười ngọc thốt, nét ngọc đoan trang

Áo trắng hoa, chỉnh triện dung nhan

Tươi vẻ ngọc diện càng tươi sáng

Tóc mây hương thoảng, da trắng lạ lùng

Điểm yên chi, má đỏ hồng hồng

Đôi mắt phượng lóng la lóng lánh

Tai đeo vàng cánh chân dận hài hoa

Điệu lưng ong dáng ngọc thướt tha

Chuỗi tràng mạng kim sa đài các

Mỗi ngày một khác, vẻ đẹp quá ưa

Áo bạch bào phơn phớt hương đưa

Chiếc lồng cổ hây hây xạ nức

Động lòng quân tử trạnh dạ văn nhân

Nói về tài cô tài vẹn mười phân

Nói về sắc mười phần nhan sắc

Áo hoa quần trắng, tóc phượng lưng ong

Chỉnh chiện thay nhan sắc não nùng

Vịnh thơ phú ngân nga đàn hát

Phấn nhồi má hạc, sáp điểm mày ngài

Cô mặc áo màu phơn phớt lòng trai

Hài mỏ phượng khoan thai chân bước

Đàn cầm thánh thót dạo khúc năm cung

Văng vẳng nghe tiếng nhạc lạ lùng

Điểm đót nhẹ giục lòng quân tử

Ba ngàn tiên nữ trăm ả theo hầu

Người vui mừng sắm sửa trầu cau

Kẻ hầu hạ nâng khăn sửa túi

Éo le cô nhiều lỗi cách điệu trăm phần

Người thanh tân nết cũng thanh tân

Người lịch sự thêm càng lịch sự

Hằng Nga tiên tử cung quế Quảng Hàn

Vấn khăn chầu áo ngự điểm trang

Lược ngà chải, gương loan điểm đót

Khăn hồng chau chuốt chuỗi ngọc lưu ly

Vẻ thướt tha tính nết nhu mỳ

So mọi vẻ cầm kỳ thi họa

Truyền chim nhắn cá trăm sự đinh ninh

Gẩy đàn ca tang tính tang tình

Tiếng thánh thót giọng loan to nhỏ

Phỉ lòng trăng gió hội ngộ bạn tiên

Chốn Ba Bông cảnh sắc thiên nhiên

Non nọ nước ấy miền sơn thuỷ

Ấy mong tri kỷ gió lạnh sương rơi

Khen trăng già sao khéo trêu ngươi

Tiên thượng giới, bạn người hạ giới

Hoa đào còn đợi, sao thấy gió đông

Đợi rồi mong nào đã phỉ lòng

Riêng chỉ đẻ tấc lòng bối rối

Gió trăng đã trải quý tộc thiết tha

Bỗng hay đâu non nước la đà

Cánh chim nhạn cao xa bay bổng.”

THẦN TÍCH CÔ BƠ BÔNG

Sổ sách ghi chép lại thần tích về cô Bơ Bông như sau: Cô Bơ Bông hay còn gọi là cô Ba Thoải Cung vốn là con gái Vua Thủy Tề. Cô được sắc phong là Thoải Cung Công Chúa. Sau này, Cô được giáng sinh vào thời Lê Trung Hưng. Cô có công giúp vua Lê Lợi trong những những ngày đầu khởi nghĩa trong cuộc chiến chống giặc ngoại xâm. Sau này, sau khi cô hóa, cô còn linh ứng giúp vua lê trong cuộc diệt Mạc phù Lê.

Trong những năm đầu khởi nghĩa, quân ta yếu thế về lực lượng, thường xuyên bị địch càn quyets. Trong một lần Lê Lợi bị địch đuổi đến ngã ba sông Thác Hàn ở Hà Trung đã gặp Cô Bơ đang tỉa ngô. Ngài liền ngỏ ý xin cô giúp đỡ. Cô bảo người lấy quần áo nông dân mặc vào, còn áo bào thì đem vùi xuống dưới ruộng ngô rồi cũng cô xuống ruộng giả như đang tỉa ngô. Khi ấy giặc cũng vừa kéo tới. Chúng hỏi cô có thấy ai chạy qua đây. Cô đã trả lời chỉ có cô và anh trai đang tỉa ngô.Như vậy giặt mới bỏ đi.

Lê Lợi cảm thấy biết ơn và quý trọng cô, hẹn ngày sau đại thắng khải hoàn sẽ rước cô về Triều Đình phong công và phong cô làm phi tử. Những ngay sau đó, cô ba Bông cũng bí mật chèo thuyền trên ngã ba sông, chở quân sĩ, có khi là chở cả quân nhu quân lương.

Nhiều tích lưu truyền lại rằng Cô Bơ thừa lệnh Vua Cha giáng trần để giúp vua chống giặc. Đến khi giặc rút nước yên, có xe loan lên đón rước cô về Thủy Cung.Sau đó, cô vẫn hiển linh nơi ngã ba sông, độ cho thuyền bè qua lại được thuận buồm xuôi gió vậy nên cô còn có danh hiệu là Cô Bơ Bông (do tích cô giáng ở ngã ba sông) hay Cô Bơ Thác Hàn (theo tên gọi ở nơi quê nhà).

Dù già hay trẻ nếu được cô giáng vào thì sắc mặt đều trở nên hồng hào tươi tốt, đẹp đẽ lạ thường. Vì theo quan niệm nguyên xưa Cô Bơ Bông hầu cận Mẫu Thoải, lại theo sự tích nơi quê nhà cô là ở đất Hà Trung, Thanh Hóa, ngã ba Bông bến đò Lèn nên đền cô được lập ở đó, gần đền Mẫu Thác Hàn (chính là Mẫu Thoải), gọi tên là Đền Cô Bơ Bông thuộc xã Hà Sơn, huyện Hà Trung, tỉnh Thanh Hóa. Ngày trước, đường đi vào rất khó khăn. Tuy nhiên, hiện giờ đã đơn giản hơn nhiều do được tu sửa.

Xem thêm bài VĂN KHẤN RẰM THÁNG GIÊNG – TẾT NGUYÊN TIÊU ĐẦY ĐỦ nếu bạn muôn tìm hiểu về thông tin này nhé.

Cô Bơ vốn là con Thủy Tề ở dưới Thoải Cung , được phong là Thoải Cung Công Chúa, giá ngự vào ra trong Cung Quảng Hàn. Có người còn nói rằng, Cô Bơ là con gái vua Long Vương rất xinh đẹp nết na nên được Đức Vương Mẫu (có người cho rằng đó là Mẫu Cửu Trùng Thiên) cho theo hầu cận, chầu chực trong cung cấm. Sau này Cô Bơ Thoải giáng sinh vào thời Lê Trung Hưng, tương truyền sự tích như sau: Đức Thái Bà nằm mộng thấy có người con gái xinh đẹp, dáng ngọc thướt tha, tóc mượt mắt sáng, má hồng, môi đỏ, cổ cao ba ngấn, mặc áo trắng đến trước sập nằm dâng lên người một viên minh châu rồi nói rằng mình vốn là Thủy Cung Tiên Nữ, nay vâng lệnh cao minh lên phàm trần đầu thai vào nhà đó, sau này để giúp vua giúp nước, thì Thái Bà thụ thai.

Ai hữu sự đến kêu van cửa cô đều được như ý nên danh tiếng cô vang lừng khắp nơi. Khi cô giáng vào ai, dù già hay trẻ thì sắc mặt đều trở nên hồng hào tươi tốt, đẹp đẽ lạ thường. Khi cô ngự đồng, cô thường mặc áo trắng, đầu đội khăn đóng (khăn vành dây) có thắt lét trắng (có khi dùng thắt dải lưng hồng) rồi cô cầm đôi mái chèo, bẻ lái dạo chơi khắp nơi. Lúc chèo thuyền có khi có còn khoác thêm chiếc áo choàng trắng, trên khăn có cài ba nén hương, bên hông có dắt tiền đò, rồi khi chèo thuyền xong, cô lại cầm dải lụa để đi đo gió đo nước đo mây. Lúc cô an tọa người ta thường xin cô thuốc để trị bệnh, vậy nên Cô Bơ ngự về thường hay làm phép “thần phù” để ban thuốc chữa bệnh.

Nhang thơm một triện,trống điểm ba hồi Đệ tử con, dâng bản văn mời Dẫn sự tích thoải cung công chúa Tiền duyên sinh ở: thượng giới tiên cung Biến hóa lên về Động Đình trung Thác sinh xuống, con vua thoải tộc Điềm trời giáng phúc, thoang thoảng đưa hương Mãn nguyệt liền, hoa nở phi phương Da tựa tuyết ánh hường tươi tốt Hoa cười ngọc thốt, nét ngọc đoan trang Áo trắng hoa, chỉnh triện dung nhan Tươi vẻ ngọc diện càng tươi sáng Tóc mây hương thoảng, da trắng lạ lùng Điểm yên chi, má đỏ hồng hồng Đôi mắt phượng lóng la lóng lánh Tai đeo vàng cánh chân dận hài hoa Điệu lưng ong dáng ngọc thướt tha Chuỗi tràng mạng kim sa đài các Mỗi ngày một khác, vẻ đẹp quá ưa Áo bạch bào phơn phớt hương đưa Chiếc lồng cổ hây hây xạ nức Động lòng quân tử trạnh dạ văn nhân Nói về tài cô tài vẹn mười phân Nói về sắc mười phần nhan sắc Áo hoa quần trắng, tóc phượng lưng ong Chỉnh chiện thay nhan sắc não nùng Vịnh thơ phú ngân nga đàn hát Phấn nhồi má hạc, sáp điểm mày ngài Cô mặc áo màu phơn phớt lòng trai Hài mỏ phượng khoan thai chân bước Đàn cầm thánh thót dạo khúc năm cung Văng vẳng nghe tiếng nhạc lạ lùng Điểm đót nhẹ giục lòng quân tử Ba ngàn tiên nữ trăm ả theo hầu Người vui mừng sắm sửa trầu cau Kẻ hầu hạ nâng khăn sửa túi Éo le cô nhiều lỗi cách điệu trăm phần Người thanh tân nết cũng thanh tân Người lịch sự thêm càng lịch sự Hằng Nga tiên tử cung quế Quảng Hàn Vấn khăn chầu áo ngự điểm trang Lược ngà chải, gương loan điểm đót Khăn hồng chau chuốt chuỗi ngọc lưu ly Vẻ thướt tha tính nết nhu mỳ So mọi vẻ cầm kỳ thi họa Truyền chim nhắn cá trăm sự đinh ninh Gẩy đàn ca tang tính tang tình Tiếng thánh thót giọng loan to nhỏ Phỉ lòng trăng gió hội ngộ bạn tiên Chốn Ba Bông cảnh sắc thiên nhiên Non nọ nước ấy miền sơn thuỷ Ấy mong tri kỷ gió lạnh sương rơi Khen trăng già sao khéo trêu ngươi Tiên thượng giới, bạn người hạ giới Hoa đào còn đợi, sao thấy gió đông Đợi rồi mong nào đã phỉ lòng Riêng chỉ đẻ tấc lòng bối rối Gió trăng đã trải quý tộc thiết tha Bỗng hay đâu non nước la đà Cánh chim nhạn cao xa bay bổng.