Bạn đang xem bài viết Đã Đến Cúng Rằm Tháng Giêng, Có Phải Ai Cũng Biết Ý Nghĩa Ngày Này? được cập nhật mới nhất trên website Apim.edu.vn. Hy vọng những thông tin mà chúng tôi đã chia sẻ là hữu ích với bạn. Nếu nội dung hay, ý nghĩa bạn hãy chia sẻ với bạn bè của mình và luôn theo dõi, ủng hộ chúng tôi để cập nhật những thông tin mới nhất.
Trao đổi với PV Dân Việt, Tiến sĩ Vũ Thế Khanh, Tổng giám đốc Liên hiệp Khoa học công nghệ tin học ứng dụng UIA cho biết, rằm tháng Giêng thường gọi là Tết muộn. Trước đây, những gia đình khá giả tiếp tục ăn Tết và chơi mai, đào nở muộn.
Vào năm Mậu Tuất 2018, lễ rằm tháng Giêng sẽ rơi vào thứ 5 ngày 1.3.2018 và thứ 6 ngày 2.3.2018. Ngày chính rằm (ngày 15 âm lịch) là ngày Quý Tỵ, tháng Giáp Dần.
Tiến sĩ Vũ Thế Khanh. Ảnh: NVCC
Còn những người đi làm ăn xa ở lại qua ngày rằm tháng Giêng mới lên đường. Những người không may đau yếu vào đúng dịp Tết, có dịp ăn Tết sau khi khoẻ mạnh hoặc các gia đình có tang sự vào dịp Tết Nguyên Đán thì nay được ăn Tết bù.
Vì vậy, từ lâu trong tâm thức người Việt, rằm tháng Giêng đã có ý nghĩa không khác gì ngày Tết Nguyên Đán.
“Vì ý nghĩa quan trọng đó nên nhiều nơi vào dịp rằm tháng Giêng mọi người thường đến chùa sắm lễ thanh tịnh dâng cúng Phật. Tham gia làm nhiều việc công đức để cầu chư Phật, chư Bồ Tát, chư Thiên Thần Thánh gia hộ cho cả gia đình một năm bình an, hạnh phúc và thịnh vượng” – ông Khanh nói.
Ngày rằm tháng Giêng dân chúng lên chùa cúng dâng lễ vật thanh tịnh, làm lễ phóng sinh tạo phúc. Nhiều chùa lập đàn, tụng niệm và hồi hướng công đức đầu năm, mong cầu quốc thái dân, cầu chư Phật, chư Bồ Tát gia trì cho mọi người được một năm an lành, hạnh phúc, nghiệp chướng tiêu trừ, và thành đạt như ý, làm thêm nhiều việc công đức lành.
Đây là điều kiện thuận lợi để khởi đầu mọi việc trong một năm mới. Ngày xưa, vào ngày này nhà vua và triều thần tổ chức “hội xuống đồng” và “hội khai ấn”.
Với Việt Nam và các nước trồng lúa nước, ngày rằm tháng Giêng hàng năm, công việc cày bừa của vụ chiêm sẽ bắt đầu. Bà con nông dân ở các nơi đều khẩn trương chuẩn bị cho công việc đồng áng. Vì đến thời điểm này thời tiết rất tốt, bắt đầu bớt lạnh, mọi vật đều trong trạng thái rất sung mãn.
Đêm rằm tháng Giêng đã trở thành nét sinh hoạt văn hóa truyền thống của dân tộc, nơi nơi kết hoa treo đèn tổ chức lễ hội, ngâm thơ, bình thơ, thư pháp, đấu vật, đấu cờ người và các môn thể thao truyền thống.
Do vậy, người ta mới có câu: “Cúng lễ quanh năm không bằng lễ rằm tháng Giêng”.
Tuy nhiên, theo ông Khanh hiện nhiều nơi biến dịp này thành thành lễ Dâng sao giải hạn, đốt nhiều vàng mã, làm hình nhân thế mạng cầu tha lực, mang màu sắc mê tín. “Điều này cần phải khắc phục và loại bỏ khỏi nếp sống văn tâm linh của nhân dân ta” – TS Khanh nói.
Ý Nghĩa Ngày Tết Nguyên Tiêu Và Những Điều Không Phải Ai Cũng Biết
Về cội nguồn của Tết Nguyên Tiêu, dân gian có nhiều giải thích. Nhưng Tết Nguyên Tiêu, Tết Nguyên Đán cũng như nhiều ngày Tết khác của người Việt, theo T.S Đinh Đức Tiến, khoa Lịch sử, trường ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn, đều có sự ảnh hưởng từ các tích truyện của Trung Quốc. Chỉ có điều, khi về đến Việt Nam, qua sự tiếp biến văn hóa, các phong tục, ngày lễ này đều có sự thay đổi ít nhiều.
Tết Nguyên Tiêu ở Trung Quốc còn được gọi là Tết Hoa Đăng
Nhiều tài liệu viết phong tục này bắt nguồn từ thời Tây Hán ở Trung Quốc với lễ hội rước đèn lồng long trọng. Hồi đó, các cung nữ sau Tết Nguyên Tiêu đều nhớ nhà và nhớ cha mẹ. Nhưng ngặt nỗi, cung vua canh phòng cẩn mật nên không thể ra ngoài.
Đông Phương Sóc – viên sủng thần của Hán Vũ Đế, vốn thông minh, khi nghe được tin này liền tìm cách giúp các cung nữ thực hiện nguyện vọng gặp mặt cha mẹ. Bước đầu tiên, Đông Phương Sóc tung tin hỏa Thần sẽ cử người đến thiêu hủy thành Trường An, khiến trong nội thành hoang mang khiếp sợ.
Sau đó, Đông Phương Sóc hiến kế với vua Hán Vũ rằng, tối ngày Rằm, mọi người trong cung phải đi lánh nạn ở ngoài cùng vua, các đường to ngõ hẻm, trước nhà sau sân trong nội thành đều treo đèn lồng đỏ, tạo nên cảnh giả thành Trường An lửa cháy hừng hực, nhờ đó đánh lừa Hỏa Thần.
Vua Hán Vũ đã đồng ý phương án này của Đông Phương Sóc. Thế là từ đó, cứ đến ngày rằm tháng Giêng đều phải treo đèn lồng và các cung nữ nhân ngày này đều có thể thực hiện nguyện vọng gặp mặt người thân.
Về sau, Tết Nguyên Tiêu được lưu truyền rộng rãi và ảnh hưởng đến Việt Nam. Tuy nhiên, cũng trong quá trình giao lưu tiếp biến văn hóa, nước ta đồng thời có sự du nhập của Phật giáo, ảnh hưởng đến nhiều phương diện truyền thống, trong đó có ngày Tết Nguyên Tiêu. Nhờ sự hỗn dung văn hóa này, Tết Nguyên Tiêu cũng có ít nhiều sự biến đổi.
Ý nghĩa của ngày Tết Nguyên tiêu
Tết Nguyên Tiêu có nghĩa là đêm rằm đầu tiên của năm mới. “Nguyên” là thứ nhất, “tiêu” là đêm. Tết Nguyên Tiêu còn gọi là Tết Thượng Nguyên, bởi còn có Tết Trung Nguyên (Rằm tháng Bảy) và Tết Hạ Nguyên (Rằm tháng Mười). Tết Nguyên Tiêu là dịp lễ tết quan trọng nên ông bà ta có câu: “Cúng quanh năm không bằng Rằm tháng Giêng” hay “Lễ Phật quanh năm không bằng ngày Rằm tháng Giêng”.
Vào ngày Rằm tháng Giêng nhiều người thường đi lễ chùa để cầu bình an
Trong ngày lễ này, tùy vào điều kiện kinh tế và phong tục tập quán, mâm cỗ cúng rằm tháng Giêng của mỗi gia đình, vùng miền có thể khác nhau nhưng đều để thể hiện tấm lòng thành kính và biết ơn của con cháu đối với Phật, thánh, ông bà, tổ tiên, cầu mong một năm an lành, may mắn và nhiều tài lộc.
Do vậy ngoài mâm lễ gia tiên chúng ta có thể làm một đàn lễ ngoài trời để cảm ơn Trời Đất, Thần Tiên, Phật Thánh, cùng các vị anh hùng dân tộc, không cần lễ lạt cao sang tuỳ theo điều kiện của mỗi gia đình mà sửa lễ.
Nếu điều kiện kinh tế hạn hẹp, chúng ta chỉ cần pha một ấm trà, vài chén rượu nhạt, hoa quả tự trồng được, mấy nén nhang với lòng thành kính.
Nên cúng rằm tháng Giêng vào ngày nào?
Theo chuyên gia phong thủy, cúng Rằm tháng Giêng vào ngày chính rằm – 15 tháng Giêng là tốt nhất và nên cúng vào buổi sáng.
Tuy nhiên, do điều kiện cuộc sống, hiện nay mỗi gia đình lại tùy biến linh động việc cúng vào các ngày, giờ khác nhau. Họ quan niệm rằng, việc thờ cúng chỉ cần thể hiện tinh thần chung là tấm lòng thành kính và biết ơn của con cháu đối với tổ tiên, ông bà, thần Phật.
Mâm cỗ cúng ngày Tết Nguyên tiêu cũng được chuẩn bị thịnh soạn hơn
Khi thực hiện cúng rằm tháng Giêng, thông thường các gia đình thường chuyển bị mâm cỗ với những món ăn quen thuộc, tùy theo từng vùng miền như xôi gấc, hoa quả, gà luộc, chân giò và đặc biệt là không thể thiếu bánh trôi, chay với mong muốn mang đến một năm mới mọi sự trôi chảy, thuận lợi.
Cách sắm lễ vật
Nhiều người tin rằng, thời điểm này là lúc Phật giáng lâm. Bởi thế ngày Rằm tháng Giêng, người Việt rất coi trọng lễ cúng tại nhà. Các gia đình thường sắm hai lễ cúng rằm, một là cúng Phật, hai là cúng gia tiên.
Tuy nhiên, hiện nay do điều kiện cuộc sống, mỗi gia đình lại tùy biến linh động cúng vào ngày, giờ khác nhau nhưng đều thể hiện tinh thần chung là tấm lòng thành kính và biết ơn của con cháu đối với tổ tiên, ông bà, thần thánh.
Theo T.S Đinh Đức Tiến, cúng Phật là mâm lễ chay tinh khiết, bắt buộc phải có hương hoa oản quả. Giờ “chuẩn” để cúng rằm tháng Giêng, theo quan niệm dân gian, thích hợp và chính xác nhất là giờ Ngọ.
Tổng hợp
Cúng Rằm Tháng 7 Như Thế Nào Cho Đúng Không Phải Ai Cũng Biết
Người Việt thường chọn làm lễ cúng Rằm tháng 7 vào các ngày từ 12 – 14 Âm lịch tháng Bảy. Các chuyên gia về văn hóa cho rằng, việc này dựa trên quan niệm dân gian từ cổ xưa. Theo đó,từ ngày 1 đến 14.7 Âm Lịch là ngày các vong hồn được về với dương giới, thọ hưởng những đồ vật mà người dân cúng tế.
Trong dân gian cũng có quan niệm rằng lễ cúng rằm tháng 7 không nhất thiết phải chọn ngày đẹp, cứ trước ngày 15.7 âm lịch và lễ cúng tiến hành vào ngày có thời gian, thành tâm là được.
Nếu muốn chọn ngày đẹp cúng rằm năm 2019, gia chủ có thể tham khảo 3 ngày đẹp sau đây: Ngày 11.8 (11.7 âm); ngày 13.8 (13.7) âm; ngày 14/8 (14.7 âm).
Trong 3 ngày trên có ngày 11.7 Âm lịch là ngày đẹp nhất, vì trùng vào ngày chủ nhật. Người Việt quan niệm nếu khóa lễ được tiến hành thành tâm và thong thả, không vội vã, không tranh thủ sẽ tốt hơn cả.
2. Cúng rằm tháng 7 như thế nào cho đúng?
Tiền vàng nên rải về 4 phía và đặt ở mỗi phía từ 3 – 7 cây nhang.
– Nên cúng vào buổi chiều tối vì lúc đó ánh sáng yếu, các cô hồn dễ dàng hoạt động, nhanh nhạy hơn. Nếu cúng ban ngày ánh sáng dương khí mạnh thì các vong hồn sẽ bị suy yếu, dễ bị đốt cháy.
-Lễ cúng Rằm phải được bày ra trước sân nhà hoặc trước cửa nhà. Đặc biệt lễ này nên được bày cúng ngoài trời. Trong mâm lễ phải cúng đồ chay, không được phép có xôi gà, vì xôi gà chỉ dành cúng tổ tiên, thần linh, không cúng âm hồn ma quỷ.
– Khi thủ tục khoa lễ kết thúc, đem hóa hết vàng mã, tiền vàng quần áo, muối gạo, cháo trắng được vãi ra ngoài, theo quy tắc nên rải từ nhà ra đầu ngõ rồi đến đường lớn để tiễn sinh linh, cô hồn.
– Khi chưa cúng xong mà lễ vật bị tranh cướp thì gia chủ thả tay không dành lại lễ vật vì nếu giật lại đồ lễ sẽ khiến gia chủ gặp nhiều điều không may. Việc chưa cúng xong mà có người cướp lễ thì đó là tín hiệu tốt cho gia cát nhà bạn.
– Không nên để trẻ con, phụ nữ mang thai và người già lại gần khi cúng cô hồn vì dễ bị cô hồn trêu chọc, quấy rối.
* Thông tin trong bài chỉ mang tính chất tham khảo!
Nguồn Gốc Và Ý Nghĩa Sâu Sắc Của Tết Trung Thu Không Phải Ai Cũng Biết
Sự tích Hằng Nga hay chú Cuội chỉ là những truyền thuyết không có thực để người ta lý giải về sự ra đời của tết Trung thu tại Việt Nam.
Tại Việt Nam, tết Trung thu hay còn gọi là ngày Tết thiếu nhi, được tổ chức vào ngày Rằm tháng Tám (âm lịch) hằng năm. Thế nhưng, không phải ai cũng biết về nguồn gốc và ý nghĩa từ xa xưa của ngày lễ.
Giải thích vấn đề này, ông Nguyễn Hùng Vĩ – nhà nghiên cứu văn học dân gian, nguyên giảng viên trường Đại học Khoa học Xã hội & Nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội) cho hay, con người từ xa xưa bằng kinh nghiệm và quan sát tự nhiên thấy trong vòng xấp xỉ 30 ngày đêm thì có 1 ngày trăng tròn. Đồng thời, người ta thấy trong 1 năm có 12 lần trăng như vậy và trong đó có 1 lần trăng tròn hơn tất cả những lần trăng tròn khác.
Khi đó, con người chưa biết cách tính quỹ đạo của mặt trăng, mặt trời nên người ta quan sát xung quanh, cứ đến ngày ánh trăng tròn nhất, sáng nhất, trời mát… thì đi ra khỏi nơi cư trú để giao lưu, nhảy múa, ca hát và thậm chí là đi kiếm ăn trong ngày đó. Và lâu dần thành thói quen.
Sau đó, các hệ thống tín ngưỡng và tập tục, đặc biệt là tôn giáo ra đời, người ta dựa vào đó để tạo ra lễ tiết.
Người phương Đông sử dụng lịch âm dương (hay còn gọi là âm lịch) nên lấy trăng tròn làm mốc. Họ thấy vào mùa thu (tháng Tám âm lịch) trăng thường tròn nhất nên lấy ngày Rằm tháng Tám làm lễ Trung thu.
Khi Việt Nam hội nhập vào nền tảng văn hóa châu Á thì có tết Trung thu. Các nước sử dụng âm lịch như Việt Nam, Trung Quốc, Hàn Quốc, Singapore… đều có tết Trung thu.
Từ những lễ tiết như vậy, mỗi nơi sáng tạo ra một số truyền thuyết về nguồn gốc ra đời để giải thích cho nhau hiểu vì sao lại như thế. Ở Việt Nam có các sự tích như Hậu Nghệ – Hằng Nga, sự tích chú Cuội…
“Sáng tạo theo truyền thuyết đó là nghệ thuật thì chúng ta nên tôn trọng tác phẩm nghệ thuật dân gian ấy, chứ đó không phải khoa học”, ông Vĩ nói.
Chuyên gia văn hóa Nguyễn Hùng Vĩ nói thêm, thời kỳ chưa có tôn giáo, Trung thu mang ý nghĩa đó là ngày trăng sáng nhất, mọi người ra khỏi nơi cư trú để giao lưu, nhảy múa, hát ca, gia tăng tinh thần cộng đồng.
Từ khi trở thành nghi lễ, lễ hội, Trung thu mang nhiều ý nghĩa khác nhau. Trước hết, ngày tết Trung thu là để con người đoàn viên với nhau, ra tăng sự đoàn kết. Tiếp theo đó là hướng đến trăng (hay còn gọi là Tết trông trăng) và hướng đến truyền thuyết cổ xưa về trăng để không quên gốc gác của mình.
Cuối cùng, Trung thu là dịp để mọi người vui chơi, giải trí, hướng đến cuộc sống an lành, tương lai tốt đẹp hơn. Đây mới là giá trị chính của tết Trung thu.
Tại Việt Nam, theo ông Vĩ, tết Trung thu gần với ngày Tết độc lập (2/9/1945), cũng Trung thu năm 1945, Bác Hồ gửi thư cho thiếu nhi. Do đó, tết Trung thu Việt Nam hướng đến thiếu niên, nhi đồng một cách mạnh mẽ, thậm chí ở Việt Nam còn gọi tết Trung thu là tết Thiếu nhi.
Việt Nam cũng có 1 bài hát “Rước đèn ông sao” ra đời năm 1956 của nhạc sĩ Phạm Tuyên. Bài hát mang bản sắc Việt Nam và bản sắc cách mạng.
Tất cả những thứ trên đối với chuyên gia Nguyễn Hùng Vĩ đó là một thành quả, một biểu tượng về mặt văn hóa của riêng Việt Nam.
Về mâm cỗ Trung thu, theo ông Vĩ, thường có các loại bánh hình mặt trăng, các bánh hình con vật, tò he, các con vật bằng bưởi, hoa trái. … Mâm cỗ cũng là mâm cúng gia tiên, cúng Phật… tùy theo phong tục của mỗi tôn giáo.
Để quý độc giả tiện theo dõi, VietNamNet xin giới thiệu bài cúng Rằm tháng 8 theo Văn khấn cổ truyền Việt Nam.
Theo Dân Việt
Cập nhật thông tin chi tiết về Đã Đến Cúng Rằm Tháng Giêng, Có Phải Ai Cũng Biết Ý Nghĩa Ngày Này? trên website Apim.edu.vn. Hy vọng nội dung bài viết sẽ đáp ứng được nhu cầu của bạn, chúng tôi sẽ thường xuyên cập nhật mới nội dung để bạn nhận được thông tin nhanh chóng và chính xác nhất. Chúc bạn một ngày tốt lành!